Taş Evleri ve Kerpiç Evlerin Yapımı ve Özellikleri

YAŞAM

Mardin'in taş evleri ve kerpiç evleri şehre ayrı bir hava katmakla beraber muazzam bir görüntü oluşturuyor


Mardin, kolay işlenebilen sarı kalker taşının kullanıldığı ve çeşitli motiflerle süslenmiş geleneksel evleriyle ünlüdür. Bölgedeki ocaklardan çıkarılan sarı kalker taşı, yapı üretimine hakim olmuş; kapı, pencere ve asma kat gibi zorunlu kullanımların dışında ahşap işçiliğine yer verilmemiştir. Taş evleri, dört metre yüksekliğe ulaşan duvarlar çevirir ve bu duvarlar evleri sokaktan ayırır. Bu duvarlar, meskenleri yazın sıcağından ve kışın soğuğundan korur. Yazlık denilen iç avlu veya bahçede, eskiden ahır olarak kullanılan, günümüzde ise depo işlevi gören mekânlar yer alır. Eyvan, yazın yaşamın geçtiği bölümdür. Mimaride önemli bir yere sahip olan eyvan ve revak gibi yarı açık kısımlar, evi rahatsız edici güneş ışınlarından korur. Kapılar, pencereler, sütuncuklar değişik kemerler ve motiflerle süslenmiştir.
Her birinin terası bir önündekine bakacak şekilde konumlandırılan evler, böylelikle sosyalleşmeyi sağlayan teraslara da sahiptir. Aynı zamanda bu yapı tarzı evlerin rahat güneş almasını da sağlamaktadır. Evler "harem" ve "selamlık" adı verilen iki ana mekândan oluşur. Plan tipi olarak L ve U şekli tercih edilmiş, evlerin odaları hep aynı ortak avlu veya terasa açılmaktadır. Sürdürülebilir turizm projesi kapsamında şehirdeki yapıların dış cephelerinin birbirleriyle uyumlu hale getirilmesi çalışmaları devam etmektedir.
Mardin'in temel barınma alanları ve tarihsel mimarı yapısı, taş ve kerpiç evlerde kendini gösterir. Dağlık kesimlerde temel yapı malzemesi olan taşlar, ova kesiminde yerini toprağa bırakır.


Kerpiç Evler:
Mardin’in kerpiç evleri, Mezopotamya’daki yapıların temel mimari biçimidir. Bu yapılar; yazınserin, kışın sıcak tutar. İnşası ve yenileme koşulları daha kolay olduğu için köylerde ve kırsal yerleşim yerlerinde tercih edilir. İçi kireçle dışı ise balçıkla sıvanır. Damları da düzenli olarak toprakla sıvanmaktadır.