Türkiye Süper Kupası önceki adı ne, kimler kazandı? Türkiye Süper Kupası nedir, tarihçesi, ne zaman verilmeye başladı?
Geçen sezonun Süper Lig ve Türkiye Kupası şampiyonu Beşiktaş ile son kupa finalisti Antalyaspor, Süper Kupa maçında karşı karşıya gelmesinin ardından Türkiye Süper Kupası araştırılmaya başlandı. Spor severler tarafından merakla Türkiye Süper Kupası'nın tarihi ve kazananları araştırılıyor. Peki, Türkiye Süper Kupası nedir? Türkiye Süper Kupası tarihçesi ne, ne zaman verilmeye başladı? Türkiye Süper Kupası önceki adı ne, kimler kazandı? İşte Türkiye Süper Kupası hakkında merak edilenler...
Türkiye Süper Kupası
Süper Kupa ya da sponsorluk anlaşmaları gereğince Turkcell Süper Kupa, Türkiye'de yeni sezon başlamadan önce Süper Lig şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu takımların arasında oynanan futbol organizasyonu.
1966 yılında Cumhurbaşkanlığı Kupası ismiyle oynanmaya başlanan organizasyon, 1998 yılında ara verilene kadar kesintisiz olarak her yıl düzenlendi. 15 Mayıs 1998 tarihinde son oynanan Galatasaray - Beşiktaş finalinden sonra kaldırıldıktan sonra 2006 yılından itibaren Türkiye Süper Kupası ismiyle tekrar organize edilmeye başlandı. Süper Kupa, yeniden düzenlenmeye başlandıktan sonra ilk olarak 2006 yılında oynandı. Süper Lig şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu arasında oynanan organizasyon, iki kupayı da aynı takımın kazanması durumunda Süper Lig şampiyonu takım ile Türkiye Kupası'nı kaybeden finalist takım arasında oynanır. Bunun ilk örneği 2009 yılında yaşandı.
Galatasaray 25 kere mücadele ettiği organizasyonda elde ettiği 16 şampiyonluk ile en başarılı takım konumundadır.
Süper Kupa kişisel bilgileri
Önceki ismi: Cumhurbaşkanlığı Kupası
Açılış sezonu: 1966
Konfederasyon: UEFA
Ülke(ler): Türkiye
Takım sayısı: 2
Son şampiyon: Beşiktaş (2021)
En başarılı takım: Galatasaray (16 kez)
Yayıncı kanal(lar): Kanal D (1998), Show TV (2006-2007), TRT 1 (2008), FOX TV (2009), atv - a Spor (2010-)
Tarihçesi
Türkiye'de lig şampiyonu ile kupa şampiyonunu karşı karşıya getiren bir organizasyon ilk kez 1965-66 sezonunda organize edildi. Cumhurbaşkanlığı Kupası ismi ile 1966 yılında, 1965-66 Türkiye 1. Futbol Ligi şampiyonu Beşiktaş ile 1965-66 Türkiye Kupası şampiyonu Galatasaray arasında oynanan maçla birlikte organizasyon başlamış oldu. Galatasaray 2-0'lık galibiyetle birlikte kupayı kazanan ilk takım oldu.
Cumhurbaşkanlığı Kupası, 12 Eylül Darbesinin yapıldığı dönemde 1981 ve 1982 yıllarında iki defa Devlet Başkanlığı Kupası ismiyle olmak üzere 1998 yılına kadar 33 defa organize edildi. Galatasaray, 1998 yılına kadar düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı 10 defayla en çok kazanan takım oldu.
Cumhurbaşkanlığı Kupası, son kez 1998 yılında düzenlendikten sonra kaldırıldı. 9 yıl aranın ardından Süper Kupa ismini alarak Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tekrar lig şampiyonu ile kupa şampiyonu arasında oynatılmaya başlandı. Daha önceki düzenlenen organizasyonlar genellikle Mayıs ile Haziran tarihlerinde oynanırken, Süper Kupa Ağustos ayında yeni sezonun başlamasından kısa bir süre önce organize edilmeye başlandı. Cumhurbaşkanlığı Kupası her yıl Ankara sınırları içerisinde oynanırken, Süper Kupa hem yurt dışında hem de Türkiye'nin farklı illerinde düzenlendi.
Türkiye Süper Kupası organizasyonu 2006'da Beşiktaş, 2007'de Fenerbahçe, 2008'de Galatasaray, 2009'da Fenerbahçe ve 2010'da da Trabzonspor kazandı. 2011 yılındaki karşılaşma şike davası sebebiyle yapılmadı. 2012 ile 2013 yıllarında Galatasaray organizasyonu üst üste 2 kez kazandı. Organizasyon bugüne kadar 3 kez Almanya'da, 2 kez İstanbul'da, birer kez de Ankara, Erzurum, Manisa ve Kayseri'de düzenlendi. 2014'te Fenerbahçe, Galatasaray'ı penaltılarda mağlup etti. 2015 ve 2016 yıllarında Galatasaray kupayı üst üste 2 kez yeniden kazandı.
Organizasyonda elde edilen en farklı skor beşer kez ile 3-0 olurken, 8 kez ile en fazla görülen skor ise 1-0 oldu. 2015 yılında Bursaspor ile Galatasaray'ın arasında oynanan Türkiye Süper Kupası maçı 1-0'lık Galatasaray galibiyeti ile sonuçlandı. 16.10.2015 tarihinde Turkcell ile isim sponsorluğu konusunda anlaşma sağlanmış ve organizasyon Turkcell Süper Kupası ismini almıştır.
2016 yılında Beşiktaş ile Galatasaray'ın arasında oynanan son Turkcell Süper Kupa maçının normal süresi 0-0, uzatmalarda 1-1 sona erdi. Galatasaray, Beşiktaş'ı penaltılarda 3-0 mağlup etti ve kupayı üst üste 2 kez yeniden kazandı ve toplamda 15. kez kupayı müzesine götürdü. 2017'de Konyaspor ve 2018'de Akhisar Belediyespor'un kupayı kazanması ile kupa yıllar sonra üst üste Anadolu ekiplerine gitmiş oldu. 2018 yılında organizasyon tekrar TFF Süper Kupa adı altında oynanmaya başlandı.
2019 yılında ise hem ligi hem de kupayı aynı sezon kazanan Galatasaray, kupa finalisti Akhisar Belediyespor ile oynadığı karşılaşmayı 1-0'lık skor ile kazanarak kupanın 16. kez sahibi oldu.
2020 Türkiye Süper Kupası ya da TFF Süper Kupa 2020, 2019-20 Süper Lig şampiyonu Medipol Başakşehir ile 2019-20 Türkiye Kupası şampiyonu Trabzonspor arasında oynanmış 47. Süper Kupa maçıdır. Maç, İstanbul'un İkitelli semtinde bulunan Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda 27 Ocak 2021 tarihinde, saat 20.45'te oynandı ve Trabzonspor rakibini 2-1 mağlup ederek 9. kupasına ulaşmış oldu.
2021 Türkiye Süper Kupası ya da sponsorluk anlaşması gereği 2021 Turkcell Süper Kupa 2020-21 Süper Lig ve 2020-21 Türkiye Kupası şampiyonu Beşiktaş ile 2020-21 Türkiye Kupası finalisti Antalyaspor arasında 5 Ocak 2022 Çarşamba günü saat 20.45'te Katar'ın başkenti Doha'da oynanan 48. Süper Kupa maçıdır. Normal ve uzatma süreleri 1-1 biten maçta penaltı atışları sonucu rakibine 4-2'lik üstünlük kuran Beşiktaş kupayı 9. kez müzesine götürme başarısı elde etmiştir.
Şampiyon ve finalistler
Kulüp performansları
Kulüp | Kazandığı | Kaybettiği | Şampiyonluk yılları |
---|---|---|---|
Galatasaray | 1966, 1969, 1972, 1982, 1987, 1988, 1991, 1993, 1996, 1997, 2008, 2012, 2013, 2015, 2016, 2019 |
||
Beşiktaş | 1967, 1974, 1986, 1989, 1992, 1994, 1998, 2006, 2021 | ||
Fenerbahçe | 1968, 1973, 1975, 1984, 1985, 1990, 2007, 2009, 2014 | ||
Trabzonspor | 1976, 1977, 1978, 1979, 1980, 1983, 1995, 2010, 2020 | ||
Göztepe | 1970 | ||
Akhisar Belediyespor | 2018 | ||
MKE Ankaragücü | 1981 | ||
Eskişehirspor | 1971 | ||
Konyaspor | 2017 | ||
Bursaspor | |||
Altay | |||
Antalyaspor | |||
Gençlerbirliği | |||
Kocaelispor | |||
Sakaryaspor | |||
Kayserispor | |||
İstanbul Başakşehir |
Not: Fenerbahçe ve Beşiktaş takımları arasında oynanması gereken 2011 Süper Kupa Finali TFF tarafından iptal edildi.
En çok karşılaşan takımlar
Maç sayısı | Takım | Takım | Karşılaştıkları finaller |
---|---|---|---|
Beşiktaş (3) | Galatasaray (5) | 1966, 1982, 1991, 1993, 1994, 1998, 2006, 2016 | |
Fenerbahçe (3) | Galatasaray (3) | 1973, 1985, 1996, 2012, 2013, 2014 | |
Beşiktaş (2) | Fenerbahçe (4) | 1974, 1975, 1989, 1990, 2007, 2009, |
|
Fenerbahçe (1) | Trabzonspor (3) | 1978, 1979, 1983, 1984 | |
Beşiktaş (1) | Trabzonspor (2) | 1977, 1992, 1995 |
Rekorlar
- En çok kazanan: 16 kez
- Galatasaray (1966, 1969, 1972, 1982, 1987, 1988, 1991, 1993, 1996, 1997, 2008, 2012, 2013, 2015, 2016, 2019)
- En çok katılan: 25 kez
- Galatasaray (1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1976, 1982, 1985, 1987, 1988, 1991, 1993, 1994, 1996, 1997, 1998, 2006, 2008, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2018, 2019)
- Üst üste en çok kazanan: 5 kez
- Trabzonspor (1976, 1977, 1978, 1979, 1980)
- Üst üste en çok katılan: 7 kez
- Beşiktaş (1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995)
- En çok kazanan teknik direktör: 5 kez
- Fatih Terim (Galatasaray) (1996, 1997, 2012, 2013, 2019)
- En farklı galibiyetler:
- Galatasaray 3-0 Ankaragücü (1972)
- Beşiktaş 3-0 Fenerbahçe (1974)
- Trabzonspor 3-0 Altay (1980)
- Galatasaray 3-0 Fenerbahçe (1996)
- Trabzonspor 3-0 Bursaspor (2010)