Kızamık nedir? Nasıl olur? Belirtileri nelerdir? Hangi yaş gruplarında,neden görülür? Nasıl geçer?
KIZAMIK NEDİR?
Kızamık, tüm vücutta deri döküntüsü ve grip benzeri semptomlara neden olan kızamık virüsü kaynaklı bulaşıcı enfeksiyon hastalığıdır. Yüksek ateş ve halsizlikle kendini gösteren kızamık, enfekte olmuş kişilerin öksürmesi, hapşırması veya konuşması esnasında yayılan damlacıkların solunması ya da bu kişilerin kullandığı nesnelere temas edilmesiyle bulaşır.
Genellikle kış sonu, ilkbahar başlarında artan kızamık küçük çocuklarda yaygın olmakla birlikte aşılama yapılmayan veya daha önce kızamık geçirmemiş yetişkinlerde de görülebilir.
KIZAMIK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kızamık belirtileri virüs bulaştıktan sonra yaklaşık 7 ila 14 gün içinde ortaya çıkar. Burun akıntısı veya tıkanıklığı, hapşırma, öksürük, ağız içinde koplik lekeleri olarak anılan gri lekeler, genellikle yüzde ve kulak arkasında başlayan ve birkaç saat içinde baş, boyun ve sonrasında tüm vücuda yayılan döküntüler hastalığın ilk 3 günü ile birlikte başlayan kızamık belirtileridir.
Kızamık hastalığı belirtileri genel olarak şunları içerir:
Burun akıntısı
Hapşırma
Öksürük
Yüksek ateş
Vücutta kırmızı döküntüler
Ağız içinde küçük grimsi beyaz lekeler (koplik lekeleri)
Halsizlik
Gözlerde sulanma ve kanlanma
Kuru öksürük
Boğaz ağrısı
Yorgunluk
Işığa karşı duyarlılığın artması
İştah kaybı
Kızamıkta ilk belirtiler ortaya çıktıktan 2-4 gün sonra kızamık döküntüsü başlar. Kızamık döküntüsü; vücutta küçük kırmızı-kahverengi, yassı ya da hafif kabarık noktalar şeklindedir. Kızamık döküntüsü yüz ve baş bölgesinden başlar ve yukarıdan aşağıya doğru yayılım gösterir. Döküntüler gövde de birleşme eğilimi gösterirken kol ve bacaklarda ayrı ayrı lezyonlar olarak görülür. Kızamık döküntüsü ile birlikte hastada yüksek ateş gelişir. Kızamık lekelerinin yaşandığı dönemde ateş 40-41 dereceye kadar yükselebilir.
Döküntüler yaklaşık 4 gün kadar devam eder ve hafif bir soyulma ile başladığı gibi yukarıdan aşağıya doğru solarak kaybolur. Döküntülerin solmasıyla birlikte hastanın da ateşi düşer.
KIZAMIK HASTALIĞININ NEDENLERİ NELERDİR?
Çocukluk çağı daha sık olmak üzere her yaş grubunda görülebilen kızamık şu durumlarda daha kolay bulaşır;
Aşısız olmak: Kızamık için aşı olunmaması hastalığa yakalanmadaki en büyük risk faktörüdür.
Uluslararası seyahat: Özellikle kızamığın yaygın olduğu ülkelere seyahat etmek hastalığa yakalanma riskini artırır.
A vitamini eksikliği: Beslenme düzeninde yeterince A vitamini içeren besinlerin tüketilmemesi yaşanan rahatsızlıkların artmasına yol açabilir.
KIZAMIK TEŞHİSİ NASIL YAPILIR?
Kızamık tanısı genellikle doktor muayenesi ile konulabilmektedir. Kızamık hastalığının karakteristik deri döküntüsü ve ağız içinde çıkan lekelerden (koplik lekeleri) teşhis edilebilir. Belirtilerin farklı hastalıklarla karıştırılma olasılığına karşı kan testi ile kızamık teşhisi netleştirilebilir.
KIZAMIK NASIL GEÇER?
Kızamığın yayılmasına karşı en önemli önlem aşılamadır. Ancak kızamık hastalığının kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bununla birlikte bazı tedaviler uygulanabilmektedir.
Öncelikli olarak bol sıvı tüketilmelidir.
Ateş varsa ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir.
Öksürük veya boğaz ağrısı için hava yollarını rahatlatacak nemlendiriciler kullanılabilir
Parlak ışığın rahatsız ettiği durumlarda güneş ışığından uzak durup güneş gözlüğü takılabilir.
A vitamini takviyesi semptomların azalmasına yardımcı olabilir.
Bebekler dahil, aşılanmamış insanlar virüs bulaşmasından 72 saat sonra kızamık aşısı yaptırmalıdır.
Hamile kadınlar, bebekler ve hastalığa maruz kalmış bağışıklık sistemi zayıf kişilerde bağışıklık serum globülini adı verilen bir protein enjeksiyonu kullanılabilir. Virüse maruz kaldıktan sonraki altı gün içinde verildiğinde, bu antikorlar kızamık oluşumunu önleyebilir veya şikayetleri azaltabilir.
Kızamık tedavisi uygulanırken aspirin kullanılmamasına dikkat edilmelidir. Bu gibi durumlarda aspirin kullanılması reye sendromu gibi çok daha ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Kızamık ile birlikte zatürre veya kulak enfeksiyonu gelişirse doktorun önerdiği bir antibiyotik kullanılabilir.