Tuzla (Bawina – Melho) Köyünde Sosyal Hayat! Tuzla Köyü Nerede? Nasıl bir köy? Tuzla Köyü nereye bağlı?
İlçe merkezinden hareketle belirlediğimiz istikamet Ğurs Vadisi olunca, keyfimize diyecek yoktu yine. Günlük çalışma alanımız, içinde tam on iki köyü barındıran bu güzelim vadinin bir tarafında yer alan üç köyden biri olan Tuzla'ydı.
Kocalar Köyünde başlayan asfalt istikametiyle ilçe merkezine 16-17 kilometrelik bir mesafede bulunan köye ulaşmak için ilk uğrak yerimiz Alipaşa Köyü'ydü. Aracımızı bu köyde parkederek, yolun geriye kalan kısmını yürümeye başladık. Gerçi Erdem Köyü'nün hemen dibindeki köprüyü kullanarak aracımızla Tuzla'ya ulaşma olanağımız vardı ama, bunu biz istemedik. İstemedik çünkü, suyun yarattığı harikalarla yeşile bürünen güzelim vadinin havasını, adeta gözlerimizle solumak istedik bir daha…
Suyun kayaları döven sesiyle beslenen kulaklarımız ve Dengiz Şelaleleri'ne doyamayan gözlerimizle ruhumuza ziyafet çekerek devam etti yürüyüşümüz. Dengiz Şelaleleri'nin hemen üzerinde bulunan ve yayalar için vadinin karşı tarafına geçişi sağlayan köprünün üzerine geldiğimizde, yapmamız gereken işi hatırlamıştık. Bu köprünün üzerinden resimledik Tuzla'yı.
Köprünün ve köprüyü çevreleyen ağaçların tam tepesinde bulunan sekiz hanelik taş evlere doğru yürürken zorlandık biraz. Günümüz itibarı ile 50 kadar nüfusa sahip olan köyde okul olmadığını ise, köy yerine ulaştığımızda öğrendik. Köy ve köyün geçmişi ile ilgili bilgileri bizlere verebilecek kimseyi bulamayınca da geldiğimiz yoldan geriye dönüşümüz boş elle oldu. Elimiz boş olmasına boştu ama, ruhumuz doluydu en azından.
Açık kalan Tuzla defterini, daha sonraları Yüceli Beldesi'nde bulduğumuz 55 yaşındaki Mehmet Sadık Aygün'den aldığımız bilgilerle kapattık.
Geçmişten gelen göreneklere bağlılığın halen de sürdürüldüğünü,
Berdel usulü evliliğin günümüzde de yaşatıldığını,
Misafire acı kahve ikramının devam ettiğini ve temel geçim kaynağının tütüncülük olduğunu dinlememizin ardından köylünün geçmişine gelmişti sıra!
Yaklaşık olarak 300 yıl önceleri Cizre dolaylarında yaşayan Ali Bek'in, Osman Bek adında bir oğlu vardır. Cizre'den ayrılan Osman Bek, Gurs Vadisi'ne gelerek halen de Kela Hac Osman olarak bilinen tepenin eteklerine yerleşir.
İşte bu Hac Osman'ın torunları, yaklaşık olarak 200 yıl önce şimdiki köy yerine inerek Melho adıyla köyü inşa ederler. Daha sonraları Bawına ismi ile anılan köy, Kızıltepe'nin ilçe olarak Mardin'e bağlandığı yıllarda Tuzla adını alarak muhtarlık olur.
Şu anki köy halkının tamamen akraba ve Osman Bek'in torunları olduklarını dinlememizin ardından merak edecek başka bir şeyimiz kalmamıştı…
MEHMET BEDİ DEMİR / MARDİN LİFE
Editör: Nezir Güneş