Kadınların, ender olarak da erkeklerin değişik şekillerle yaptığı silinmez bir süs makyajı: Dak / deq / dövme

Geçmişten günümüze ulaşan Dak\Dek, Mardin'de yaşatılmaya devam ediyor

Dak/Dek

Mardin yöresinde kadın ve erkeklerin geleneksel süslenme biçimi “dak”lardır. Dak, motifleri ve yapılış şekliyle ilgi çekicidir. Çarpı, artı, yuvarlak ve çiçek gibi değişik motifleri vardır. Alın, yanak, dudak, çene, el, kol, ayak ve göğüs gibi bölgelere sıkça yapılır. Önce bir miktar kül ya da is alınarak bir kaba konulur. Üzerine kısa bir süre önce doğum yapmış bir kadının, doğan çocuk özellikle kız çocuğu olmalı, sütünden biraz alınarak kaptaki is ile karıştırılır. Bir iğne ile “dak”ın yapılacağı bölgede istenilen desen çizilir. Daha sonra iğnenin ucu ile alınan karışım desene batırılır. Desen karışım ile renklendirilir. Üzeri sarılır ve bir gece öyle bekletilir. Ortaya mavi renkli bir süs meydana gelir.

BİNLERCE YILLIK GELENEKSEL BİR SANAT"

Dek Sanatı uygulayıcısı Faruk Düzenli, "Midyat'ın nasıl ki binlerce yıllık bir gümüş telkari sanatı varsa bu da Midyat'ın yüzlerce yıllık geleneksel bir dövme sanatı. Yaptığımız bu sanat geçmişten günümüze ulaşmış bir sanat. Eskiden annelerimiz, ninelerimiz ellerine yüzlerine dek yapıyorlardı, bu da onun devamı. Bizlerde artık bu sanatı ilçemize gelen turistler için hayata geçirdik. Tarihi ilçemize gelen misafirlerimize kına ile desenler çiziyoruz. Kısa bir sürede kuruyan kına elden yıkanınca o desenler bir hafta elde kalıyor. Daha sonra yavaş yavaş kendiliğinde siliniyor.

Genellikle 50 yaş üstü birçok kadının ellerinde ve yüzlerinde bulunan 'Dek'lar artık geçici kınayla yapılması her yaştan turistlerin büyük ilgisiyle karşılanıyor. Tarihi şehri gezmeye gelen turistler, sokakta Dek sanatı sürpriziyle karşılarında hayranlıklarını gizlemiyorlar. Midyat'ın binlerce yıllık tarihi kilise, manastır ve konakların üzerindeki çeşitli motifleri (desenler) isteğe göre ellerine, ayaklara veya yüzlerine yaptıran turistler daha sonra bu çizimi de ön plana çıkaracak şekilde bol bol hatıra fotoğrafı çekiniyorlar.
Dövme geleneği eskiden olduğu gibi günümüzde de kadınlarda güzellik ve zarafeti temsil ederken, erkeklerdeyse daha çekici görünme, kendini güçlü hissetme, dikkat çekme gibi unsurları ön plana çıkartıyor