Torba Yasa Vatandaşa Ne Getirdi?

Cumhurbaşkanlığı seçimden önce Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülmeye başlanmıştı. Araya Cumhurbaşkanlığı seçimi, Başbakanın belirlenmesi, Bakanlar Kurulunun atanması ve devir teslimler girince uzun bir ara verilmek zorunda kalındı. Oysa bu yasanın çıkmasını sabırsızlıkla bekleyen milyonlarsa insan var. Madenciler başta olmak üzere bir çok insana yeni haklar getiren ve prim affını da içine alan bu yasanın artık acilen yasalaşması gerekmektedir.

Türkiye' nin beklediği bir çok düzenlemenin de içinde olduğu ve TBMM Genel Kurulu'nda görüşülen ve kamuoyunda 'Torba Kanun' tasarısı olarak bilinen İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın görüşmeleri tamamlandı.
. Cumhurbaşkanlığı seçimi ve 13 Ağustos tarihinde TBMM'nin 1 Ekim'e kadar tatil kararı almasının ardından 'Torba Kanun' görüşmeleri yeni yasama yılına bırakılmıştı. Ancak AK Parti'nin Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırmasının ardından kanun tasarısı görüşmeleri kabul edilerek yasalaştı.
Torba yasayla Ekonomiyi ilgilendiren 25 Alanda dönüşüm-değişim yapıldı.
Son 11-12 yılda çok sayıda reform hayata geçirildi.Kanımca bunlara ilaveten daha çok reform yapılması gerekir.
Bu yasanın çıkmasını sabırsızlıkla bekleyen milyonlarsa insan vardı.Torbadan ne çıktı .Madde madde açıklamaya çalışacağım.
-Kanunda, araç muayenesini zamanında yaptırmamış olanlar için 31 Aralık 2014 olarak öngörülen süreyi, Bakanlar Kurulu, 30 Haziran 2015'e kadar uzatmaya yetkili olacak.

-İşveren; çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ile 10 ve daha fazla çalışanı bulunan ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirecek. Öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler, çalışan sayısının toplamına dahil edilmeyecek.

-Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız çalıştıkları süreyi borçlanabilecek
Kanunla, doğumla Türk vatandaşı olup çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerin yurt dışında Türk vatandaşı olarak çalıştıkları süreleri için borçlanmalarına imkan tanınacak.

-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak çalışan maden işçilerinin 55 olan emeklilik yaşı 50'ye düşürülecek.
-Sigortalılar adına sonradan tahakkuk ettirilen fark prim tutarları, sigortalılar ile tüzel kişilerin kasıt, kusur, hata ya da yanıltıcı beyanından kaynaklanmaması şartıyla, gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaksızın tahsil edilecek.

-SGK kapsamındaki iş yerlerinin 31 Aralık 2013 tarihi öncesine ait ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası ile eğitime katkı payı, özel işlem vergisi ve damga vergisi borçlarından 100 TL'yi aşmayan asli alacakları ve tutarına bakılmaksızın bu asılların gecikme cezası tahsilinden vazgeçilecek. 23 Nisan 1999 ile 14 Şubat 2005 tarihleri arasında tabi oldukları personel mevzuatına göre almış oldukları disiplin cezası sonucu memuriyetleri sona erenlerden, memuriyete dönmesi ve prim borçlanma hakkı kazanması için başvuru hakkını kullanmamış olanlar, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren SGK'ya başvurmaları halinde bu imkandan yararlanabilecek.
Zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebi ile işveren aleyhine açılan davalarda, dava, SGK'ya ihbar edilecek. SGK davaya, davalı yanında katılacak ve yargılama sonucu verilecek karar kesinleştikten sonra uygulamakla yükümlü olacak.
-Vergi cezaları kesinlikle silinmeyecek.Vergi asıllarının tamamı, cezaların tamamı yeniden yapılandırma kapsamında tahsil edilecek.

Kanuna göre, tahsilinden vazgeçilecek alacaklar şöyle:

- 30 Nisan 2014 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları.

- 2014 yılına ilişkin olarak 30 Nisan 2014 tarihinden önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamlarından; 30 Nisan 2014 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarından, 30 Nisan 2014 tarihinden önce, Askerlik Kanunu, mülga Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Karayolu Taşıma Kanunu, Nüfus Hizmetleri Kanunu, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun ve Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun gereğince verilen idari para cezaları.


-Bu kapsama giren ve bu düzenlemenin yayımlandığı tarih itibarıyla, vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının yüzde 50'sinin belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan yüzde 50'sinin tahsilinden vazgeçilecek. Bu kapsamda ödenecek motorlu taşıtlar vergisi ile bu vergiye bağlı kesilen vergi cezaları ve bunlara bağlı gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacakları yerine, bu düzenlemenin yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ait olduğu taşıt için, bu düzenleme hükümlerinin ihlal edilmemiş olması koşuluyla ödeme süresi sonuna kadar Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun ilgili hükmü uygulanmayacak.

Azami 18 taksitte ödenecek

Bu hükümlerden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şartı aranacak.

Amme alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için bu madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükellefler, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden bu vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedecekler.

Bu hükümlerden yararlanmak isteyen borçluların, kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvuruda bulunmaları ve madde kapsamında ödenecek tutarları, ilk taksiti bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödemeleri gerekecek.

Bu madde hükümlerine göre hesaplanan tutarın; ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi halinde, bu tutara kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmayacak.

Hacizler ödemeler nispetinde kaldırılacak

Bu maddeye göre, ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminatlar iade edilecek.


31 Aralık 2007 tarihinden önce olduğu halde kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan tutarı 50 TL'yi aşmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı feri alacakların, aslı ödenmiş feri alacaklardan tutarı 100 TL'yi aşmayanların tahsilinden vazgeçilecek.

Emlak vergisi, çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, belediyelerin su abonelerinden su kullanımından kaynaklanan alacakları, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları hakkında da bu kanundaki düzenlemeler uygulanacak.

TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen "torba kanun", kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hakkında yeni hükümler getiriyor. Buna göre, bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte, ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının, bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan ederek kayıtlarını düzeltebilecek. Beyan edilen tutar üzerinden yüzde 3 oranında vergi hesaplanacak.

Bu kapsamda ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecek. Beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecek.

Bu düzenleme kapsamında beyanda bulunan mükellefler, 2014 yılı gelir ve kurumlar vergisine mahsuben beyan ettikleri geçici vergiye ilişkin beyannamelerde düzeltme işlemlerini beyanname verme süresi içinde yapabilecek. Düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza ya da faiz aranmayacak.

Üyelerin oda ve borsalara, esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara aidat borçlarıyla, odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların konfederasyonlara katılım payı borçları, oda payları ve borsa tescil ücreti; oda ve borsaların TOBB'a olan aidat ve katılma payı borçları ve gecikme faizinin; birinci taksitinin düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanının da üçer aylık dönemler halinde 8 taksitte ödenmesi durumunda faiz, gecikme faizi gibi fer'i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.

Ödenmesi gereken toplam tutarın, birinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, ödenmesi gereken tutardan yüzde 10 oranında indirim yapılacak. Bundan yararlanmak isteyen borçluların dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartı aranacak.

SGK borçlarında gecikme cezası affı

Kanun, SGK borçlarını da yeniden yapılandırarak, gecikme cezası ve gecikme zammını yeniden düzenliyor. Buna göre, 2014 yılı nisan ayı ve önceki aylara ilişkin ödenmemiş olan sigorta primi, emeklilik keseneği, kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi için hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

İlgili mevzuata göre ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi ile SGK tarafından takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı da aynı kapsam içinde olacak.

30 Nisan 2014 tarihine kadar bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar, ihale konusu işlere ilişkin olan ve SGK tarafından işverene tebliğ edildiği halde ödenmemiş olan özel nitelikteki inşaatlara ilişkin eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primleri için de aynı imkandan yararlanılabilecek.

Borcun tamamının ilk taksitte ödenmesi halinde herhangi bir faiz uygulanmayacak. Borcun taksitle ödenmek istenmesi halinde borçlular, taksit ödemelerinde 6, 9, 12 ya da 18 eşit taksiti tercih edebilecek. Kamu borçlarının yapılandırılmasından esnaf, sanatkar, çiftçi ve diğer bağımsız çalışanlar da faydalanacak. Söz konusu çalışanlarda prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlardan, kanunun yürürlüğe girmesinden sonra 3 ay içinde başvuruda bulunarak, primlerini ödemeleri halinde sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilecek.

Taksitleri ikiden fazla aksatan hakkını kaybedecek

Kanundan yararlanmak isteyen borçluların, taksitlendirilmiş borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir yıl içinde iki defadan fazla yerine getirmemeleri halinde kanundan yararlanma haklarını kaybedecek. Düzenlemeden yararlanmak isteyen borçluların, dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şartı aranacak. Yapılandırılan borçlar nedeniyle daha önce mallara konulan hacizler, yapılan ödemeler nispetinde; üçüncü şahıslar nezdindeki hak ve alacaklarla ilgili hacizler ise ilk taksitin ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılacak. Başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan sigortalı vatandaşlar da borçlarını yapılandırıp ilk taksitlerini ödeyerek, genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayabilecek.


Kanundan yararlanmak isteyen borçluların, taksitlendirilmiş borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir yıl içinde iki defadan fazla yerine getirmemeleri halinde kanundan yararlanma haklarını kaybedecekler. Taksit tutarının yüzde 10'unu aşmamak şartıyla 5 liraya kadar yapılmış eksik ödemeler ihlal sayılmayacak. Ödeme hakkının kaybedilmiş olması

Anonim şirketlerde yönetim kurulu tarafından yetkilendirilen ticari vekil veya diğer tacir yardımcıları ticaret siciline tescil ve ilan edilecek. Bu kişilerin şirkete ve üçüncü kişilere verecekleri her tür zarardan dolayı yönetim kurulu müteselsilen sorumlu olacak. Şirkete hizmet akdiyle bağlı olanların sınırlı yetkiye sahip ticari vekil veya diğer tacir yardımcıları olarak atanması konusu, limited şirketlere de uygulanabilecek.

Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre 14 Şubat 2014 tarihine kadar yapılması gereken sermaye artırımlarını yapmayan şirketler, asgari sermaye şartını düzenleme yürürlüğe girdikten itibaren 3 ay içinde yerine getirirse haklarında fesih işlemi uygulanmayacak.

TÜRMOB üyelerinin borçlarının ödenmesinde kolaylık Kanunla, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) üyelerinin borçlarının ödenmesi konusunda kolaylık getiriliyor. Buna göre, serbest muhasebeci ve mali müşavirler ve yeminli müşavirlerin, üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların TÜRMOB'a olan birlik payı borçlarının asıllarının tamamını 9 taksitte ödemeleri durumunda, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i alacakların tahsilinden vazgeçilecek. Bundan yararlanmak isteyenlerin, düzenlemenin kanunlaşıp yürürlüğe girdiği tarihi izleyen 2. ayın sonuna kadar birime başvurmaları şart olacak.