Taraf olmak

“Taraf olmayan bertaraf olur”. Bu cümleyi üniversite yıllarımda çok duyardım. Daha taraf gazetesinin adı dahi duyulmamıştı. DTCF’nin duvarlarına akşamdan sabaha yazılırdı bu söz. Bu sözü o zaman tam anlamazdım gerçi bunu yazanlar da bunun ne anlama geldiğini pek de bildiklerini sanmıyorum. Taraf olmanın ne olduğunu doğru dürüst bilmezdim. Tutturmuştum tarafsız olmayı. Oysaki tarafsız olmanın kanaatimce imkânsız olduğunu daha idrak edememiştim.

Nasıl ki “her şey zıttı ile kaim” ise, öyleyse bana göre taraflı varsa tarafsız da var diye düşünürdüm. Oysa bunun böyle olmadığını daha sonra fark ettim. İnsan hep bir taraf. Sadece biz bir taraf olduğumuzu fark etmiyorduk. Kendimizi en azından ben kendimi tarafsız sanıyordum oysaki tarafsızlığım aslında bulunduğum taraf hakkındaki bilgisizliğimin tezahürüydü. İnsan varlığıyla bir taraftadır. Sen istesen de istemesen de bir tarafsın.

Tarafsızlık denilen şey bana göre sonucu kabullenmeyip durumu da değiştirmek için bir şey yapmamaktır. Bu yüzden tarafsızlık da aslında bir taraftır. Adı konulmamış bir taraftır. Yani “ben istemem yan cebime koy” demektir. Zalim ile mazlumun arasına girmemek tarafsızlık değildir. Bilakis zalimin işini rahat yapmasına izin vererek taraf olmaktır. Bu da hiçbir şekilde tarafsızlık değildir.

Bu durum 12 Eylülün sonucudur. Halk apolitize edildi, siyasete doğrudan girmesi engellendi ve halka ait karar mekanizması halkı kale almayanlara verildi. Halk “ben bilmem, ben karışmam, beni ilgilendirmez” hastalığını kaptı ve yetiştirdikleri nesil de tarafsız nesildi, tabiri caiz ise “banane” nesliydi. Bu nesil bilinçli bir kültürlemenin sonucu. “Ben karışmam” nesli aslında taraf olduğunun farkında bile değil. Başkasının yapmasına izin vermekle bunu yapmanın aynı şey olmadığını sanıyor. Bu yüzden milyonlarca insan ben tarafsızım diyerek bilinçsizce taraflı oluyorlar.

Taraf olmak duruştur. Yerini belli etmektir. Karşıdan bakıldığında kişinin fikrini yansıtır. Kişinin tarafı aldığı bilginin ve edindiği tecrübenin sonucudur. Bilgilendikçe ve olayları anladıkça kişinin tarafı değişir.