Kadın Çalışanlara Yönelik Haklar
Bu yazımızda kadınlarla ilgili iş ve sosyal güvenlik mevzuatında yer alan bazı düzenlemeleri inceleyeceğiz.
1-Kıdem Tazminatı Özel sektörde çalışan kadın sigortalı, evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde işten kendi arzusu ile ayrılırsa kıdem tazminatına hak kazanır. Kadın sigortalının işe başlangıç tarihinden itibaren, işten ayrıldığı tarihe kadar geçen her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı işverence ödenir. Bir yıldan artan süreler için aynı oran üzerinden ödeme yapılır.(1475 sayılı Kanun madde 14)
2- Evlenme Ödeneği Evlenmeleri nedeniyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenir.
(5510 sayılı Kanun madde 37)
3- Doğum Borçlanması 5510 sayılı Yasanın 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunduğu süreleri, borçlanma imkanı vardır.(5510 sayılı Kanun madde 41)
4- Malul Çocuğu Olan Kadın Sigortalılar Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunanların, 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir.(5510 sayılı Kanun madde 28)
5- Analık Hâli, İzin ve Borçlanma Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir.
İsteği halinde kadın işçiye, on altı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.(4857 sayılı Kanun madde 74) Söz konusu ücretsiz izin süreleri, 5510 sayılı Yasanın 41 inci maddesi uyarınca borçlanıla bilinir.