İslam’da Eğitimin Önemi

Hz. Muhammed (sav) ‘in hadislerini tarihi kaynaklardan okuduğumuz üzere, ilme ve bilime çok önem verdiğini görmekteyiz.

Kuran-ı Kerim’in indirilmesi, Peygamberimiz (sav)’in yol göstermesi ile birlikte Arap toplumu da dinamik bir yapıya bürünmüş, Allah’ın varlığı ve birliği sürekli olarak anlatılmış, zamanla Kuran ahlakını çok sayıda insanın tanıması sağlanmıştır.

Burada önemli olan husus, Kuran’daki ilmi bilgilerin insanlara bildirilmesidir. O dönemlerde bilimsel bilgilerde çok fazla ilerleme olmasa da, sadece Kuran’da var olan bilgiler örnek gösterilerek, insanların içten olarak bunları algılaması sağlanmış. Kuran’da bizlere haber verilen ‘dünya’, ‘yaratılış’ ve bunlardaki ince ayrıntılar anlatıldıkça, bu bilgilerin kişiler üzerindeki etkisi de çok fazla olmuş ve İslamiyet büyüyerek çok fazla insana ulaşmıştır.

Bununla birlikte Hz. Muhammed(sav) eğitim ve ilimin yaygınlaşması için ilk önce yer belirlemiş ve gerekli olan yerlere eğitimci göndermiştir. Bedir Savaşından sonra okuma-yazma eğitimi vermesi karşılığında esirleri serbest bırakacağını bildirmiş olması, Peygamberimizin o dönemde yapmış olduklarından bazılarıdır.

Suffa ismi verilen yatılı okulları ilk defa Peygamber efendimiz açmış, burada sadece ilim ve ibadet yapılmıştır. Peygamberimiz (sav) bununla da yetinmeyip her mahallede mescid kurulmasına vesile olmuştur. “Dâru'l-Kurrâ” isminde akşam okulları açmıştır. Günümüzde ilk okulları, o dönemde “kuttab” larda çocuklara eğitim verilmiş, bazı müminler de gönüllü olarak okuma yazma için evlerini bu insanlara açmıştır.

Arap toplumunun Kuran’ın indirilmesine kadar eğitime gözle görünür bir katkısı olmamıştır. Fakat Peygamberimiz (sav)’e Kuran’ın indirilmesiyle büyük ilerlemeler görülmüştür. Bu gelişmeler hem sosyal, hem de bilimsel alanda gerçekleşmiştir.

Peygamberimizle birlikte halife döneminde de eğitim çalışmalarına önem verilmiştir. Bu dönemdeki eğitim çalışmalarıyla o yıllarda yetişen genç kuşağın iyi bir eğitim seviyesine ulaştığı bilinmektedir. Hz. Ömer tarafından çocuklara eğitim için gerekli olan ilk program hazırlatılmış ve diğer halifelerde bu eğitim sistemini geliştirmişlerdir. Eğitimde yoğunluk Kuran eğitimi üzerine olsa da edebiyat, aritmetik, dilbilgisi gibi derslere de eğitimde yer verilmiştir.

Emeviler döneminde İslam Devleti’nin sınırlarının iyice genişlemesiyle birlikte, yönetimde söz sahibi  olacak  şehzade ve memurların yetişmesi için saray okulları açılmıştır.

Peygamber Efendimiz (sav) döneminde başlayan eğitim faaliyetleri Selçuklu, Osmanlı ve günümüze kadar devam etmiştir. Toplumdaki bireylerin kültürlü ve eğitimli olmaları o toplumun daha kaliteli bir yaşama taşınmasını sağlar. Bu durum Kuran ahlakının hızlı bir şekilde yayıldığı ahir zamanda büyük önem taşır.

Müminlerin İslam ahlakını daha hızlı bir şekilde yayması için çok daha kültürlü ve eğitim sahibi olmaları gerekmektedir. Kuran ahlakının yayılması, iman gerçeklerinin diğer kişiler tarafından öğrenilmesi için eğitimli ve bilinçli olmak şarttır. Bununla beraber toplumda gerçekleşen yanlış davranışlar ve bu yanlışlıkların görülüp Kuran ayetlerinin yol göstermesiyle bir çözüm bulabilmek için Müminler her şekilde çok yüksek ve kaliteli kültüre sahip olmalı, iyi bir eğitim almalıdırlar.