Ev Sahibi Olabilirsiniz

“Mal da yalan mülk de yalan. Gel biraz da sen oyalan.”

Herkes ev sahibi olmak ister. Eğer miras yolu ile size bir ev kalmamış ise; örnek olarak aylık iki bin TL gelir kazanan bir aile nasıl ev sahibi olabilir?

Öncelikle işe temelden başlayalım. İki gencin evleneceğini ve ilerleyen yıllarda ev sahibi olma planları olduğunu varsayalım. Öncelikle bu çiftimizin karakter yapılarının uyuşması, hayat beklentilerinin paralelliği önemlidir. Nişan ve düğün merasimlerine yükledikleri anlam ve önem ayrı bir konu olmakla birlikte; birçok çift evlilik öncesi harcamalarını evlendikten sonraki birkaç yılda ancak ödeyebilmektedir. Evlilik öncesi harcamalarda temel kriter yakın arkadaşa, akraba çevresinden diğer evlenenlere ve çevreden gelen telkinlere göre şekillenmektedir. Ayrıca “bir kez evleniyorum anlayışı” ki kaç kez evlenilmesi planlanıyor, belirleyici rol almaktadır. İlk tavsiye, her iki taraf da özellikle kız tarafı yapılan harcamanın artık eşi olacak kişi tarafından karşılanacağını unutmayıp, ilerleyen yıllarda daha temel ihtiyaçlarını düşünerek hareket etmelidir.

Bir aile büyüğümden dinlemiştim, şöyle anlatıyordu: Eskiden tüm aile bir odada yaşardık, sabah bir kase yoğurt yer, tarlaya gider çalışır, akşam da yine çorbamızı içerdik ve gayet mutlu idik. Son yıllarda pek rastlamamak ile birlikte bir dönem TV ekranlarında ülkedeki kötü! Durumu göstermek için haberciler, evlere konuk oluyordu. Yine böyle bir programda, fakir! ailenin kahvaltısını sıralarken; peynir, zeytin, domates, yumurta, çay vb. olarak belirtiyor ve görüyorsunuz ne durumda olduklarını diye ekliyordu muhabir. Hayat standardı diye uydurulan ve daha çok bir başkasının durumuna, giyimine, evine ve sahip olduklarına göre şekillenen bir anlayışa doğru koşarcasına gitmekteyiz. Modayı da bu anlayış tetiklemektedir. Onda var bende de olmalı anlayışı. İkinci tavsiye, hayat standardınızı siz oluşturun, bir idealiniz varsa, harcamanızı ona göre yapın ve en önemlisi evden bereketi kaldıran israfa dur deyin. Çalışan kadınların dışarıdan yemek yeme alışkanlıkları, ihtiyacı yok iken giyim konusundaki (son zamanlara e-alışveriş yapma) harcamaları, hafta sonu ilave masraflar içeren programları israf unsurlarından sayılabilir. Buradan bunların hiçbiri yapılmamalı anlayışı çıkarılmamalıdır. Ayakkabılığımıza bakalım, kaç çift ayakkabımız var? Sosyal bir varlık olan insan, mutlaka paylaşımda bulunacaktır, ama idealinde ev sahibi ve çocuğuna iyi bir eğitim vermek olan bir aile bunlara dikkat etmelidir.

Türkiye’deki ortaklık yapıları, özellikle aile şirketlerinin sona ermesine eşler arasındaki anlaşmazlık ve dedikodu sebep olmaktadır. Eğitim verdiğim iki kardeş bu sorunu çözdüklerini belirtmişlerdi. Aynı marka ve özellikte beyaz eşya, ev yapısı, çocuklarının eğitimi için aynı imkanlar vb.

Doğan her çocuk rızkını yer. Evlilikten gaye nedir? Bazıları çocuklarına iyi bir eğitim veremeyeceklerini, vakit ayıramayacaklarını belirtmektedir. Çoğunluğu eğitimli olan bu kişilerin oysa ki kendilerinin kardeşi vardır, aileleri onları yetiştirmiş ve eğitimli bireyler haline gelmişlerdir. Çocuk evdeki bereketin sembolüdür. Yediği eksiltmez, ona yapılan hayırlı harcamalar, gelir olarak döner. Çocuk sahibi olan çoğu aile, çocuğu doğmadan sürpriz gelirler veya iş olanakları ile karşılaştığını dostane sohbetlerde ifade eder.

Evliliğinizi inandığınız dininize göre yaptınız. Hayırla başladınız ve harama girmeden yuvanızı açtı iseniz; kanaat/iktisat mekanizması ile artık ev sahibi olabilirsiniz. Başta belirttiğimiz gibi evinize giren aylık gelirin 2 bin TL -daha düşük de olabilir- olduğunu varsayarak ne kadar sürede ve hangi koşullarda ev sahibi olabilirsiniz? Öncelikle ev kirasına ayrılması gereken en yüksek limit aylık gelirinizin %25’ini geçmemelidir. Yaptığımız çok sayıda çalışmada kiraya bütçeden %20-%40 arasında bir pay ayrıldığını görmekteyiz. Kesin giderlerden devam edecek olursak, elektrik, su, ısınma, ulaşım, iletişim ve aidat masrafları %15; mutfak (semt pazarı, kasap ve market) %20, giyim ve diğer giderler %5; özel masraflar %5. Toplamda gelirinizin %70’i ülkemiz koşullarında gider olarak rahatlıkla harcanabilmektedir. Geriye kalan –ki 2000 TL’nin %30’u-  600 TL ile nasıl ev sahibi olacaksınız veya daha düşük gelire sahip aileler ne yapacak? Bir yılda 7 bin TL ve on yılda 70 bin TL ile – günümüz para değeri ile hesaplanıyor- kendinize ait bir ev alabilirsiniz veya TOKİ’nin yaptığı evler için iki yıl birikim yaparak peşinat tutarı biriktirir; sonrasındaki taksitleri -kiradan da kurtulup- pekala tasarruflarınız ile karşılayarak on yıldan çok önce ev sahibi olabilirsiniz.

Özellikle banka kredileri konusuna girmedim. Banka kredisi kullanmadan da kanaat ve düzgün yaşam ile ev sahibi olmak zor değil. Başta da belirttiğim gibi hepsi yalan ve oyalanma. Aslolan ise evdeki HUZUR.