Ayasofya ve Satılık Kiliseler!
Ara ara Türkiye’nin gündemine gelen bir konudur; Ayasofya!
Cami mi olsun, kilise mi olsun, müze olarak mı kalsın? Soruları hep sorulur.
Ve herkesin bir cevabı vardır bu soruya kendi zaviyesinde!
Yapılış tarihi net bir şekilde bilinmeyen ama daha önemlisi birden çok efsaneye sahiptir Ayasofya. Tabir-i caizse çeşitli kerametler söz konusudur inşa süreciyle ilgili…
Stefanos Yerasimos bu efsaneleri kitap haline getirmiştir.
Tarihi ve efsaneleri bir kenara insanları ilgilendiren asıl mevzu Ayasofya’nın statüsü olmuştur.
İstanbul’un fethiyle birlikte yaklaşık beş asır cami olan Ayasofya tarihi bir kültür mirası olmasının dışında bu süreçten itibaren Müslümanlarla Ortodoks Hristiyanlar arasında bir sinir harbi olmuştur hep. Balkanlarda beş aşırı devirmiş birçok caminin kiliseye dönüştürüldüğü yahut tamamen yıkılarak temelleri üzerinde yeni kiliseler yapıldığını bizzat gördüm.
Yani caminin kiliseye çevrilmesi ne kadar olağansa kilisenin camiye çevrilmesi de bir o kadar olağan bir durumdur.
Ama Ayasofya hep soru işaretidir akıllarda!
Politik akıl ise bunun en önemli nedeni!
Nasıl mı?
Ayasofya’nın kiliseye çevrilmesi için büyük bir çaba içerisinde olan Hristiyan camiası diğer taraftan var olan bazı kiliselerini Müslümanlara satmakta!
Evet ‘Sahibinden Satılık Kilise’ ilanları olmasa da satılan kiliseler var Hristiyan Kıta Avrupa’sında!
Geçtiğimiz aylarda birçok haber sitelerinde yer alan bir haber kiliselerin satılması.
İngiltere’nin Stoke-on-Trent bölgesindeki Saint Peter's Katolik kilisesi Müslümanlara satılırken,
Almanya’nın Hamburg eyaletinde de bir Protestan kilisesi Müslümanlara satıldı!
Kiliselerin satılma gerekçesi ise cemaatlerinin olmaması!
Türkiye’de de buna benzer haberler duyabiliyoruz. Umumî yada kişiye ait satılık kilise haberleri yayılıveriyor!
Lakin aynı haberleri üzerinde derinlemesine tartışarak nasıl olurda bir kilise satılır diyen yazılarda Avrupa’da satılan kiliselerle ilgili tekbir haber bulunmuyor.
Peki, bu konunun Ayasofya ile ne alâkası var?
Şöyle ki;
Kiliselerin cemaatsiz kalması gerekçesiyle satıldığı varsayılırsa akla gelen soru şu olmalı;
Ayasofya müze olmayacaksa Cami mi olmalı, Kilise mi olmalı?
Hangisinin cemaat yeterliliği söz konusu?
Cevabı mı?
Bende değil…