Tarih - Herodotos Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Tarih kimin eseri? Tarih kitabının yazarı kimdir? Tarih konusu ve anafikri nedir? Tarih kitabı ne anlatıyor? Tarih kitabının yazarı Herodotos kimdir? İşte Tarih kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

Kitap Künyesi

Yazar: Herodotos

Çevirmen: Müntekim Ökmen

Orijinal Adı: Histories

Yayın Evi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

İSBN: 9789754587210

Sayfa Sayısı: 832

Tarih Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Herodotos (?İÖ 484 – ?İÖ 430-420 arası): Dokuz kitaptan oluşan Tarih’i ile Batı tarih yazımının atası ve ilk büyük yazarı olarak kabul edilir. Yazar, İÖ 550’den kitabına son düştüğü tarih olan İÖ 430’a, Antik Yunanlıların, Perslerin, Ön Asya’nın ve Mısır’ın ilk tarihçisi olmakla kalmamış, üslubu ve anlatım gücüyle günümüze dek ilgiyle okunmayı sürdürmüştür.

Mümtekim Ökmen (1915-2003); Türkçenin önde gelen Fransızca çevirmenlerindendi. Yazarının izinde Bodrum’a (Halikarnassos) yerleştikten sonra yaptığı Herodotos / Tarih çevirisinin yanı sıra Descartes (Aklın Yönetimi için Kurallar) ve Marguerite Yourcenar (Zenon) da dilimize yetkinlikle aktardığı yazarlar arasında yer alır.

Tarih Alıntıları - Sözleri

• İşte bu Kandaules karısına sevdalıydı ve sevdası çıldırasıya olduğundan, dünyanın en güzel yaratığının kendi karısı olduğunu sanıyordu. Bu sanı ile -bu arada şunu da söylemek gerekiyor ki, askerleri arasında en çok hoşlandığı bir Daskylos oğlu Gyges vardı- önemli işlerini yaptırdığı bu Gyges'e, karısının ölçüsüz güzelliği ile övünmekten de geri kalmazdı. Sonunda bir gün Gyges'e şunları söyledi- zira başına bir bela gelmesi gerekiyordu- "Gyges, karımın ne kadar güzel olduğunu söylediğim zaman pek inanır gibi görünmüyorsun (çünkü kulak, göz kadar öğretemez insana doğruyu). O halde onu bir de çırılçıplak gör." Öbürü karşı koydu: "Efendim," dedi, "ne yakışıksız bir şey yapmamı istiyorsun. Efendimin karısını çırılçıplak seyretmek olur mu ? Bir kadın üstünü çıkardı mı, utancından da soyunmuş olur. İnsanoğlunun namus kurallarını bulmasından bu yana çok zaman geçmiştir, bunlardan öğrenilmesi gereken bir tanesi de şu: Yalnız senin olana bak. Bütün kadınlar arasında en güzel olanın seninki olduğuna inanıyorum ve yalvarırım benden bu kadar ağır bir suç işlememi isteme."
• Bizim elimizde silah değil kırbaç görünce kölelerimiz olduklarını anlayacaklar
• Kendini beğenmişlik uğursuz bir şeydir.
• Korkunç alın yazısına , ey Aslan Korkmadan katlan İyi bil ki , hiçbir kötülük karşılıksız kalmaz
• Çünkü kulak göz kadar öğretemez insana doğruyu.
• Eğer bir evin kedisi doğal bir ölümle ölürse , o evde oturanların hepsi kaşlarını kazıtırlar
• “…insanın talihi bir tekerleğe benzer, döner, her zaman yüze gülmez.”
• En iyi kararlar en iyi olanlardan çıkar.
• “…zira insanı hasta eden şeylerin başında alıştığı şeylerden kopması gelir.”
• Kral, her zaman gençliğine ve gençliğin verdiği atılganlığa uyma. Kendini tut, nefsine hakim ol. Büyük adamlara yaraşan ilerisini görmektir, biraz ağır ol.
• “…çünkü kulak göz kadar öğretemez doğruyu insana.”
• Her iyilik halk yığınlarındadır.
• - Ayrıca şunu da belirtelim: Mısır'da kahramanlara tapılmaz.
• Eski Mısır'da eğer bir evin kedisi doğal bir ölümle ölürse, o evde oturanların hepsi kaşlarını kazıtırlar. Eğer ölen köpekse, kafa da beraber bütün gövde kazınır.
• Bütün hayvanlar içinde gebeyken, doğurmadan önce gene gebe kalan tek dişi tavşandır.

Tarih İncelemesi - Şahsi Yorumlar

Tarih - Herodotos: Tarihi destanlar şeklinde değil de gözlemci bir bakış açısıyla, nesnel kalmaya çalışarak yazılı hale getiren ilk yazar Heredotos bilindiği üzere. Bu kitabı bitirdikten sonra refah oranı yüksek ve huzurlu bir çağda yaşadığımızı anladım. Anlatılana göre ben şuraya çekileyim, bin - iki bin kişi kafama göre yaşayayım diye bir şey yok. Ya savaşmak zorundasınız ya da köleleştirileceksiniz. Savaşıp yenilseniz, yine kölesiniz. Gerçi çağımızda insan köleliğin en büyüğünü meta yoluyla kendi arzularını tatmin etme çabasıyla yaşıyor, ama bu durumun farkına varırsanız dışına çıkarak yaşayabileceğiniz türlü alternatifleriniz mevcut. 9 kitaptan oluşan bir derleme Heredotos'un Tarih'i. Milattan önce 5. yüzyılda yazılmış. İtalya'nın bir bölümü, Karadeniz'in kuzey kıyılarının bir bölümü, Hindistan'ın bilinen kısmı ve Antik Mısır coğrafyasının arasında kalan halklar hakkında bilgiler veriyor. Persler ve Yunanlar arasında geçen münasebet, savaşlar en fazla yer tutanı. Bu arada Yunanlar da birçok şehir devletlerinden oluşuyor, onlar da birbirleriyle savaşıyorlar keza. Fakat Perslere karşı birleşebiliyorlar ayrı devletler olsa da. Aslında şöyle bir durum var, herkes Perslerle savaşıyor. Çünkü Persler herkese saldırıyor. Ayrıca bahsettiği halkların coğrafyası, liderleri, efsaneleri, yasaları, gelenekleri, giyimleri, kendilerine has olan aksesuarları, ne yedikleri, savaş tarzları, kullandığı silahlar ve benzeri konular ele alınmış. Yaşayış halklar arasında o kadar çeşitli ki çağımızda bu kadar tek düze bir yaşam anlayışını büyük çoğunluk nasıl benimsemiş, büyük başarı, bunu gerçekleştirenler adına... O zamanlar ölen yakınlarını yiyenler, kadınları kafeslere kapatıp onu 'alacak' erkek gelene kadar kafeste yaşatanlar, çirkin olduğu için kafeste ölen kadınlar var. Fantastik bir eser yaratılmak istense Heredotos'un Tarih'i önemli bir ilham kaynağı olabilir. Okuması kolay bir kitap değil. Bu çağlar ve coğrafya hakkında uzman ya da bilgi sahibi değilseniz motive kalınması güç. Coğrafya adları şu ankinden farklı, nerenin neresi olduğunu anlamanız için bir kaynak gerek. Bununla birlikte vizyon açıcı bir etkisi de hayli yüksek. Ayrıca tarihte rastlanan ilk nesir eser Heredotos'un Tarihi. (Lemniscato)

Heredot Tarih kitap bitimi ilk görüş bildirimi: Okudukça okunası gelen bir kitap, mükemmel bir genel kültür birikimi yaptığım bir kitap oldu.Son zamanlarda okuduğum en güzel kitaplardan birisi oldu kendisi.9 müz(Musa) başlığında ilerleyen bir kitap,Yunan şehir devletlerinin kendileri ve Perslerle ilişkilerini güzel ele alıyor.Ayrica Mısır İmparatorluğu, Kıbrıslilar ve orta asya devletlerinden de bahsetmektedir.Velhasılı kesinlikle tavsiye ederim. Bu kitap bana Azra Erhat ve çalışmalarıyla ayrıca Elektra adlı kitabı okuma hevesi verdi. Kendim Bodrumlu olmam dolayısıyla bir çok kentin içerisinde büyüdüm oralar gözümde canlandı okurken ama okuduktan sonra farklı bir bakış açısıyla tekrar gezeceğim buraları. Bu kitabın bittiği gün yani bugün ilginç bir kitap hikayesi de oluştu onu da aktaracağım yarın ve sonraki gün,evvela altını çizdiğim noktaları düzenlemem lazım.Herkese iyi okumalar.Azra Erhat ve Elektra kitabıyla ilgili öneri ve görüşlerinize açığım. (Akın Uçar)

Nəhayət ki, bu lənət kitabı bitirdim, oxu-oxu bitmir. Dünyanın bizə məlum olan ilk tarixi kitabı sayılır, Cicero buna görə Herodotu Tarixin atası adlandırırdı. Tarix oxumağı sevən biri olaraq, tarixdə fərqlənən ilk mədəniyyətlərin bir-birinə necə təsir etdiyini ilk bu əsərdə detallı şəkildə oxudum. Yunanıstanın əhəmiyyətli şəkildə Misirdən təsirləndiyini, İranın isə Yunanıstan mədəniyyətindən təsirləndiyini oxumaq təəccüb doğurdu məndə. Digər tərəfdən, bu xalqların qədim adətləri və yaşayışlarında bəzi şeylərinin günümüzdə də dəyişməməsi insanda qəribə təəssürat oyadırdı. Ümumən 9 fəsildən ibarətdir, məncə sonlara doğru kitab sıxıcılaşmağa başlayır. Həddən artıq çox detal, nəsil ağacı insanın başını qarışdırır, daha öncə nə oxuduğunu itirirsən. Herodotun özünə aid yaxşıca gopları var kitabda, redaktor təxmini hansı hissələrdə gopladığını qeyd etmişdi, qeyd edim ki, Herodotun özündən uydurduğu hissələri onun yazdıqlarını araşdıran tarixçilər təsbit edib. Normalda tarix kitablarının "biased" olmasından şikayət edirəm. Amma təəssüf ki, insanlıq tarixinin ilk tarix kitabı da "biased" yazılmışdı, Herodot öz yunanlığını ortaya qoymuşdu, bəzən yersiz təriflər və təsvirlər var idi. İranla müharibə dövrünün üstündə yaratdığı düşmənçilik abu-havası hiss edilirdi, bacardığı qədər aşağı səviyyədə təsvir edib onları. Belə. (Aysel)

Kitabın Yazarı Herodotos Kimdir?

Herodot (Halikarnassoslu Herodotus) (Yunanca: Ηροδοτος Herodotos) (MÖ 484, Halikarnas - MÖ 425), MÖ 5. yüzyılda yaşamış olan Yunan tarihçi ve antik yazar. Tarihin babası olarak anılır. Gezilerinde gördüğü yerleri ve insanları anlattığı, Herodot Tarihi olarak bilinen eseriyle tanınır. Eserinin esas konusu, Persler ve Yunanlar arasında yapılan Pers savaşlarıdır (MÖ 492-449).

Ünlü Cicero (De leg. 1,5) tarafından tarih yazarlarının babası veya ilk tarih yazarı olarak tanımlandı. Latince pater historiae (tarihin babası) unvanına sahiptir

Herodot Halikarnassos'da Batı Anadolu'daki bugünkü Bodrum yakınlarında Türkiye'de dünyaya geldi. Tiran Lygdamis tarafından sürülmesi üzerine, gençliği o zaman bilinen dünyanın birçok yerine yaptığı gezilerle geçmiştir. Uzun süre Atina'da yaşayan Herodot'un Mısır'a gidip Assuan'a kadar indiği, Mezopotamya'yı, Filistin'i, Güney Rusya'yı gördüğü, Afrika'nın kuzey kıyılarında bulunduğu sanılmaktadır. Yaşlılığında İtalya'daki Thurii adlı Yunan kolonisine çekilmiş, kendisine "Tarihin Babası" olma ününü kazandıran eserini yazmıştır

Birincisi yazarın doğumundan önce, ikincisi de çocukluğunda geçen Pers-Yunan Savaşları Herodot Tarihinin asıl konusu olmakla birlikte, bu eser yalnızca bir tarih kitabı değildir. Eski Yunan'ın bu ilk nesir sanat eseri, aynı zamanda çeşitli ulus ve ülkeler üstüne, efsaneyle karışık coğrafi ve sosyolojik bilgiler de veren bir hazinedir. Herodot, Tarih'inde bize kendisinin Yunan ve Atina değerlerine bağlılığını sezdirmekle birlikte, olağanüstü bir hoşgörü ve tarafsızlık duygusuna sahip olduğunu da gösterir.

Herodot Tarihi yazılışından yüzyıllar sonra, Hellenistik dönemde bir İskenderiyeli yayıncı tarafından büyük ustalıkla dokuz kitaba bölünmüştür. Bu dokuz kitap üçer üçer Pers-Yunan ilişkileri açısından anlamlı bölümler meydan getirmektedir. İlk üç kitap Asya'da, İkinci üç kitap Avrupa, üçüncü üç kitap da Yunanistan'da geçen olayları hikâye etmekte; ilk üç kitapta Persler ağır basmakta, son üç kitapta Yunanların Thermopylae yenilgisinden sonra, Salamis, Plataea ve Mycale zaferleri anlatılmaktadır. Perslerin İskitye ve İyonya yenilgileri, Yunanlıların Marathon yenilgisi. Pers hükümdarları bakımından; ilk üç kitapta Kyros ve Kambyses ile Darius'un başa geçişi, ikinci üç kitapta Darius, üçüncü üç kitapta da Kserksess istilası hakkında bilgi toplayıp, ilkin bu kitapların son üçünü yazdığı, baştaki altı kitabı ise daha sonra hazırladığı anlaşılmıştır

Herodot, belirtildiği gibi, antik Romalı siyaset adamı ve tarihçi Cicero'dan itibaren "Tarihin Babası" olmakla tanınmakla beraber, antik çağlardan itibaren de eseri ve işlediği konulara tutumu üzerinde büyük tenkitlere uğramıştır ve Herodot'a bir diğer lakap olarak "Yalanların Babası" adı da verilmiştir. Herodot, antik çağlar yazarlarından beri, yanlığı, yaptığı hatalar ve intihalciliği dolayısıyla kritik edilmiştir. Örneğin, Roma İmparatoru Septimius Severus döneminde çok ün kazanan ve imparator Elagabalus dönemi sonuna kadar yaşamış olan ünlü Roma yazar ve retorik (belagat) hocası Claudius Aelianus (d. yak. 175 - ö. yak. 235) zamanımıza gelebilen "Varia Historiae (Çeşitli öyküler)" adlı eserinde Herodot'u "yalancı" olmakla nitelemiş ve kavramsal olarak oluşturduğu "takdis edilimişler adası"nda Herodot'un yeri olmadığını açıkça belirtmiştir. Bir çok modern tarihçiler ve filozoflar, özellikle tarihin objektif olmasını kabul edenler tarafından bu tenkitler kabul edilmemekle beraber, bu kritik fikirler modern düşünürler arasında hala da tutulmaktadır. Bunlardan bazıları Herodot'u kaynaklarını icat etmekle, yaptığı gezileri abartmakla ve bu abartmalar ve icatların gerçek olmadığını bile bile onlara eserinde gerçekliklerine inanırmış gibi önemli yer vermekle itham etmektedirler. Gerçekten eserinde görülen kendine ün kazandıran birçok hallerde Herodot belli bir olay veya süreç hakkında gerçeği bilmiyorsa veya kendine bildirilen sıkıcı gerçekler kendi fikir ve inançlarına uymuyorsa, o olay veya süreç hakkında birkaç değişik alternatif vermekte ve bunlardan hangisinin kendi fikrine göre daha olası olduğunu bildirmektedir

Herodotos Kitapları - Eserleri

• Tarih

Herodotos Alıntıları - Sözleri

• İşte bu Kandaules karısına sevdalıydı ve sevdası çıldırasıya olduğundan, dünyanın en güzel yaratığının kendi karısı olduğunu sanıyordu. Bu sanı ile -bu arada şunu da söylemek gerekiyor ki, askerleri arasında en çok hoşlandığı bir Daskylos oğlu Gyges vardı- önemli işlerini yaptırdığı bu Gyges'e, karısının ölçüsüz güzelliği ile övünmekten de geri kalmazdı. Sonunda bir gün Gyges'e şunları söyledi- zira başına bir bela gelmesi gerekiyordu- "Gyges, karımın ne kadar güzel olduğunu söylediğim zaman pek inanır gibi görünmüyorsun (çünkü kulak, göz kadar öğretemez insana doğruyu). O halde onu bir de çırılçıplak gör." Öbürü karşı koydu: "Efendim," dedi, "ne yakışıksız bir şey yapmamı istiyorsun. Efendimin karısını çırılçıplak seyretmek olur mu ? Bir kadın üstünü çıkardı mı, utancından da soyunmuş olur. İnsanoğlunun namus kurallarını bulmasından bu yana çok zaman geçmiştir, bunlardan öğrenilmesi gereken bir tanesi de şu: Yalnız senin olana bak. Bütün kadınlar arasında en güzel olanın seninki olduğuna inanıyorum ve yalvarırım benden bu kadar ağır bir suç işlememi isteme." (Tarih)
• En iyi kararlar en iyi olanlardan çıkar. (Tarih)
• Bütün hayvanlar içinde gebeyken, doğurmadan önce gene gebe kalan tek dişi tavşandır. (Tarih)
• Korkunç alın yazısına , ey Aslan Korkmadan katlan İyi bil ki , hiçbir kötülük karşılıksız kalmaz (Tarih)
• Kendini beğenmişlik uğursuz bir şeydir. (Tarih)
• “…insanın talihi bir tekerleğe benzer, döner, her zaman yüze gülmez.” (Tarih)

• “…zira insanı hasta eden şeylerin başında alıştığı şeylerden kopması gelir.” (Tarih)
• - Ayrıca şunu da belirtelim: Mısır'da kahramanlara tapılmaz. (Tarih)
• Bizim elimizde silah değil kırbaç görünce kölelerimiz olduklarını anlayacaklar (Tarih)
• Her iyilik halk yığınlarındadır. (Tarih)
• Kral, her zaman gençliğine ve gençliğin verdiği atılganlığa uyma. Kendini tut, nefsine hakim ol. Büyük adamlara yaraşan ilerisini görmektir, biraz ağır ol. (Tarih)
• Eğer bir evin kedisi doğal bir ölümle ölürse , o evde oturanların hepsi kaşlarını kazıtırlar (Tarih)
• Çünkü kulak göz kadar öğretemez insana doğruyu. (Tarih)

• “…çünkü kulak göz kadar öğretemez doğruyu insana.” (Tarih)
• Eski Mısır'da eğer bir evin kedisi doğal bir ölümle ölürse, o evde oturanların hepsi kaşlarını kazıtırlar. Eğer ölen köpekse, kafa da beraber bütün gövde kazınır. (Tarih)