İlahiname - Feridüddin Attar Kitap özeti, konusu ve incelemesi
İlahiname kimin eseri? İlahiname kitabının yazarı kimdir? İlahiname konusu ve anafikri nedir? İlahiname kitabı ne anlatıyor? İlahiname PDF indirme linki var mı? İlahiname kitabının yazarı Feridüddin Attar kimdir? İşte İlahiname kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...
Kitap Künyesi
Yazar: Feridüddin Attar
Çevirmen: Abdülbaki Gölpınarlı
Yayın Evi: İş Bankası Kültür Yayınları
İSBN: 9786053320586
Sayfa Sayısı: 504
İlahiname Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti
Feridüddin Attâr (y.1140-1220): Klasik Fars edebiyatının 12. yüzyıl sonu 13. yüzyıl başındaki en önemli şair ve mutasavvıflarındandır. Bilgi, düşünce ve inancını manzum hikâyeler halinde dile getirmiş, Mantık Al-Tayr, Tezkiretü'l-Evliya ve İlâhiname gibi eserleriyle kendisinden sonra gelen pek çok şairi etkilemiştir. Mantık Al-Tayr gibi İlâhiname de Mevlânâ'nın Mesnevî'sini besleyen önemli kaynaklar arasında yer almıştır.
(Tanıtım Bülteninden)
İlahiname Alıntıları - Sözleri
- 'Cenâb-ı Hak ile kalbi diri olanlar, ahiret gözüyle görürler. sen de böyle bir göze sahip olursan, her şeyi ahiret gözüyle görürsün. zahirî gözün, aldatıcı işlemler yüzünden kıl ucu kadar nakkaşla ilgilenmez. unutma ki nakkaşın mesleği, nakışlarını gizlemektir.'
- 'gönlünde âşinâlık olmayanın işinde aydınlık olmaz. ancak âşinalığın kokusunu alan kişi, Allah'a yakınlaşır; Allah'ın ahlâkıyla ahlâklanır. Hak'la Hak olan ebedîleşir. tıpkı güneş gibi, o gölgeden hiç uzaklaşmaz artık...'
- "Beni her gün sulara daldırırlar, sonra da derler ki: "Sakın ha ıslanma!.." "
- biir gün ölüm gelip çatacak. kimse benim için ölmeyecek.
- Apâşikârsın ama gizlisin; can içindesin ama candan münezzehsin.
- azgın bir köpeğin nefesi bile insana tesir ediyors, yol eri olan bir büyüğün nefesi nasıl tesir etmez. onlarla düş kalk! elbette onların tesiri daha fazla olacaktır.
- yüz türlü faydasız işle meşgul olsan, bunlar ancak namaz kılarken aklına gelir. namazın böyle mecâzi olursa, o namaz, namaz sayılmaz!
- Cenâb-ı Hak ile kalbi diri olanlar, ahiret gözüyle görürler. sen de böyle bir göze sahip olursan, her şeyi ahiret gözüyle görürsün. zahirî gözün, aldatıcı işlemeler yüzünden kıl ucu nakkaşla ilgilenmez. unutma ki nakkaşın mesleği, nakışlarını gizlemektir.
- uykusu gaflet olanın uyanıklığı ölüm olur. be adam ! sen kendi gamınla gamlanmazsan, senin derdine kim yanacak?
- Sevgiliden can sırrını dileyen, bu yolda çok zahmet çeker.
- yerle gök, dert denizidir. ancak erenler bu denizde boğulmaz.
- Hz. Muhammed’in (s.a.v) zevceleri bir gün hep birden ona şöyle bir sualde bulundular: “Ey âlemlerin en yücesi! içimizden en çok hangimizi seviyorsun? söylersen bizi hoşnut edersin. Peygamber Efendimiz (s.a.v), “Ey gönlümün aydınlığı zevcelerim. Bugün sabretmeniz gerek. Yarın imkân bulursam hepinize cevap veririm” buyurdu. Gece ayrılık gününün karanlığıyla gelince zevcelerinin her birini teker teker yanına çağırdı. Gizlice her birine bir yüzük verdi; böylece hepsinin yarasına merhem sürdü. Her birine, bu yüzü verdiğini öbürlerine söylememesini tembih etti ve her birinden bu yolda söz aldı. Ertesi gün olunca kadınlar Hz. Peygamber’in yine yanına gelip aynı soruyu sordular. Resulullah buyurdu ki: “Bu âlemde kendisine gizlice yüzük verdiğim kadını severim ben.” Kadınlar, bu sözü duyunca sevindiler. Birbirlerine bakındılar ve bu sırrı bilmiyor gibi davrandılar.
- Güneş, gülümsemesinin kölesidir.
- "... cana cansın sen."
- Kendi gönlünden haberdar olmayan kişi, nasıl olur da başkasının gönlünde yol bulabilir?
İlahiname İncelemesi - Şahsi Yorumlar
~ İLAHİNAME ~: ﺏ, ح, ص, HAYIR! MODERN ANLAMDA ÖYKÜLER DEĞİL BU KİTAPTA ANLATILANLAR. Ne olaylar gündelik yaşantının bir kesiti, ne de kahramanımız tariflenmiş... Fakat yine de öykülenen birşeyler var: ÖRNEĞİN BİR KERPİÇ, ETE KEMİĞE BÜRÜNDÜRÜLÜP, YOLDAŞI TAŞLA BİRLİKTE VARLIK OKYANUSUNA DALIYOR. BİRİ MÜTEVAZI YUMUŞAK; ÖTEKİ GURURLU VE SERT. KERPİÇ ŞANSLI, HEMEN CECİK SUDA ERİYİVERİYOR. TAŞSA ÇÖKTÜKÇE ÇÖKÜYOR DİBE. BİRİ YILLAR YILI TAŞ OLARAK KALIRKEN, DİĞERİ ÇOKTAN İNCİYE DÖNÜŞÜYOR. İşte şarkın şöhretli öykücüsü Attar, ölmenin bir batış olduğunu söylüyor, "OKYANUSTA BİR KATRE OLMASAN DA, EN AZINDAN BİR KERPİÇ OL!" diyor insana. "BAT VE DÖNÜŞ! ÇÜNKÜ O'NA VARMAK İÇİN ÖLMEK YETMEZ, VARLIĞIN DA ORTADAN KALKMASI GEREK." (Kıtabın arka kapağından) Feridüddin Attar hz. bu kıymetli eseri bir hazine niteliğinde.. Fakat herkes okusun, mutlaka okuyun demiyorum. Aa bu kitap çok okunmuş şu okumuş bu önermiş dur ben de okuyayım denilecek kitaplar değildir bu gibi kitaplar.. Her şeyin bir usulü vardır.. "Usulsüz vusül olmaz" demişler. Bu gibi tasavvufi kitaplar herkes tarafından okunması doğru değildir. Çünkü ilimsiz okunan bu gibi kitaplar faydadan çok zarar getirebilir. Bu söylediklerim sadece İlahiname kitabı için geçerli değil bütün Tasavvufi kitaplar için geçerlidir. Bu gibi kitapları okumadan önce mutlaka; Tasavvuf nedir? Hak tarikatlar nelerdir? Evliya, Veli, Allah dostu kimlerdir? Mürid kimdir, Mürşid kime denir? Gibi ana konularda bilgi sahibi olmalıdır. Sağlam kaynaklardan, ehli Sünnet alim ve hocalardan konular araştırılmalıdır. Bir tasavvuf kitabı okumakla kendini tasavvufa kakim oldum sanan, fenafillah makamına eriştiğini sanan şeyh ve şeyhalardan geçilmiyor maalesef.. Haddi aşmaktan Allah'a sığınırız. Efendim tasavvuf ince ilimdir, incelerin yoludur... Düsturu Edebtir.. Edepsizlik ettiysek AFFOLA.. İstifadeli ve bereketli okumalar dilerim. Selametle... (Ecmel Vera)
Dünya Leştir ve Leşin Peşine Köpekler Düşer: Attar, Tasavvuf Edebiyatının ve Mesnevi türünün öncülerinden. Yazdıklarıyla insanların kalplerine uzanan köprüler oluşturduğu gibi Hz. mevlana ve pek çok İslam Edebiyatı türünde eserler veren adı asırlar boyunca anılmaya devam eden insanlara örnek olmuş unutulmaz bir şahsiyet. İlahiname özeline gelirsek tek kelimeyle muhteşem bir eser. Bu türe ve konulara ilgi duyan herkesin okuması gerekir diye düşünüyorum. Şiir olarak baktığımızdaysa Mesnevi türünün en yetkin örneklerinden. Konusuna kısaca değinmek gerekirse; Padişah altı şehzadesine özlemlerini sorar ve onların verdikleri cevapları Peygamberler ve büyük velilerin kıssalarıyla cevaplar. Dünyaya ne kadar değer verilmeli ve nasıl bakılmalı sorularına kısa, özlü, hikmetli hikayelerle muazzam cevaplar verir. Okuyucuya keyif değil zaman zaman sıkıntı de veren, sorgulattıran ama kolay okunan kitaba bakmanızda yarar var. (İrfan Gürkan Çelebi)
Sevdiğim bir büyüğüm bu kitapları eser kılan başlarındaki besmele hamdele salveledir, demişti. Attar da uzunca bir hamdele, salvele, 4 halifeye övgüden sonra söze başlıyor. Mesnevi tarzında yazılmış eser toplam 22 makaleden oluşuyor. Ana çerçeve bir padişahın 6 oğluna dünyada en çok istedikleri şeyleri sormasıyla çizilmiş. Padişah 6 oğlun isteklerini ve bu isteklerin gerekçelerini 200 ü aşkın hikaye ile cevaplıyor. Peri padişahının kızını isteyen 1. Oğluna şehvetten, zaman bağından kurtulması için. Büyücülüğü öğrenmek isteyen 2. Oğluna şeytanın, heva ve hevesinin etkisinden kurtulması için hikayeler anlatıyor. (Bu kısımda şeytanla ilgili çok tuhaf söylemleri var.) 3. Oğlan ise Cem'in kadehini (ona baktığında dünyada olup biten herşey içinde görünürmüş) istediğini söylüyor. Babası ise o kadehin akıl olduğu anlatıyor hikayeleriyle. 4. Oğlu abıhayatı içmek istiyor, babası abıhayatın bilgi olduğunu anlatıyor. 5.oğlu Süleyman ın yüzüğünü bulmak saltanat sahibi olmak istiyor. Kimya öğrenmek isteyen 6. Oğluna ise onu hırsından kurtaracak hikayeler anlatıyor. Kimi o mevzu ile ilgisiz de olsa kıssalardan çıkarılacak çok güzel dersler olduğunu düşünüyorum. Attar'ın tasavvufi görüşlerine aşına olmak veya öğüt almak isteyen herkese tavsiye ederim. (Feyza Atasayar)
İlahiname PDF indirme linki var mı?
Feridüddin Attar - İlahiname kitabı için internette en çok yapılan aramalardan birisi de İlahiname PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan çoğu kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF'leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.
Kitabın Yazarı Feridüddin Attar Kimdir?
Feridüddin Attar, (Farsça: فرید الدین عطار, Farīdo d-Dīn 'Attār) Horasan'nın en önemli dört şehrinden biri olan Nişabur'da 1136 yılında doğmuş 1221 yılında vefat etmiş ünlü bir İranlı şair ve mutasavvıftır. Hekim ve eczacı olmasından dolayı Attar olarak anılmaktadır.
Mevlânâ, Şeyh Galip ve diğer mutasavvıflar tarafından yüceltilen Attar, çoğu günümüze kadar ulaşan pek çok eser bırakmıştır.
Attar'ın yaşamı hakkında bilgiler çok azdır. Attar belki de değişik alanlarda da eğitim almış bir eczacının oğludur,
Feridüddin Attar Kitapları - Eserleri
- Mantık Al-Tayr
- Pendname
- Tezkiretü'l Evliya
- İlahiname
- Esrârnâme
- Merhaba Hüdhüd
- Karıncanın Aşkı
- Bu Soyut Nakış Nedir?
- Arasan Gizlidir Aramasan Aşikar
- Cevahirname
- Aşkname
- Tezkiretü'l Evliya
- İlahiname II
- Kuşların Sessiz Bilgeliği
- Tezkiratül Evliya
- Musibetname
Feridüddin Attar Alıntıları - Sözleri
- Hak yolunun yolcuları herkese yüce gönüllülükle insaf eder de, kimseden insaf beklemezler. (Mantık Al-Tayr)
- "Kul, şu ana kadar zâyi ettiği zamanlar hariç başka hiçbir şeye ağlamasa, bu bile ölünceye kadar onun için tam bir derddir." (Tezkiretü'l Evliya)
- Hiç kimsenin yolu yordamı aynı değil, vardır bir farkı Çünkü kiminin tene-bedene bağlıyken, kiminin cana aşkı (Merhaba Hüdhüd)
- Allah'tan korkmayanı, Allah her şeyden korkutur. (Cevahirname)
- Derdimle kederimle dolanırdım zaman içinde Kimse yoktu benimle işimin, efkârımın içinde (Merhaba Hüdhüd)
- Allah yolunda ne verdinse, öz malın odur. Geri kalan ancak canının belasıdır. (Cevahirname)
- Eğer bugün senden yarına ait bir gam, dert, tasa varsa bugün elinde olan hayatı boşa harcadın, elden çıkardın demektir. (Karıncanın Aşkı)
- Bu nefsi bir devekuşu gibi farz et, ne yük taşır ne de havada uçabilir. Uç dediğin zaman deveyim der, yük vursan kuş olduğunu söyler. (Cevahirname)
- yüz türlü faydasız işle meşgul olsan, bunlar ancak namaz kılarken aklına gelir. namazın böyle mecâzi olursa, o namaz, namaz sayılmaz! (İlahiname)
- azgın bir köpeğin nefesi bile insana tesir ediyors, yol eri olan bir büyüğün nefesi nasıl tesir etmez. onlarla düş kalk! elbette onların tesiri daha fazla olacaktır. (İlahiname)
- Ama ümitsiz değilim, olur ya Belki de lütfedersin bana... (Arasan Gizlidir Aramasan Aşikar)
- Ey can ki bu dünyada sensin yaşayan Ne zamana dek kalacaksın böyle yaşayan Yaşamanın sonu nihayetinde ölümündür Ölmeden öl ki kalasın hep böyle yaşayan (Bu Soyut Nakış Nedir?)
- Yüreğimde tuhaf bir şey var ki sorma O şeye boğulmuş ki sorma İşte kitaplarda gördüğün ne varsa Ben "onu" bilirim, "bunu" da sorma (Bu Soyut Nakış Nedir?)
- “Dürüst olmayan insanların bulunduğu meclis, ruh için bir eza ve cefa yeridir.” (Pendname)
- Cenâb-ı Hak ile kalbi diri olanlar, ahiret gözüyle görürler. sen de böyle bir göze sahip olursan, her şeyi ahiret gözüyle görürsün. zahirî gözün, aldatıcı işlemeler yüzünden kıl ucu nakkaşla ilgilenmez. unutma ki nakkaşın mesleği, nakışlarını gizlemektir. (İlahiname)
- Bir hem-dem bulamam, uzun bir yol içinde Susarım, sırdaşım olmaz, sırrım kalır içimde Sevgilimdir, nefsimi kılına ilkbahar Mis kokusunu zülfünden, aleme saçar Mutluluğu onunla bulur ancak gönlüm Onun talihiyle çözülür her müşkülüm Tekrar görünmez olunca sevgili yarim Şeyda bülbül olup, sözüm kalmaz, susarım Gül olmazsa kim bilir bülbülün halini, sırlarını Bilen var mı gülden özge bülbülün esrarını Ben nasıl ki gülün aşkına batmışım, boğulmuşum Yok olup vücudunda, mutlak yokluk olmuşum Başımda gül aşkından gelen sevda* yeter Ben güle aşığım, bana gül varsa yeter Simurga gitmeye gücü yetmez bülbülün Çünkü bülbüle yeter de artar, aşkı gülün (Merhaba Hüdhüd)
- Kuşlar gönülsüz olup, meselesiz kaldılar Yarım besmeleyle besmelesiz kaldılar (Merhaba Hüdhüd)
- Şüphesiz adet edinmişse bir kuş, sağa sola bakmayı Beceremez ne yürümeyi hiçbir zaman ne de uçmayı (Merhaba Hüdhüd)
- Dönemin önemli âlimlerinden olan Cendli Hoca'ya, - Sen mi daha yücesin, yoksa bir köpek mi, diye sordu adamın biri. - Cendli Hoca'nın yanında bulunan öğrencileri bu soru üzerine o adama kızdılar ve üzerine yürüdüler. Hoca, öğrencilerinin adama bir kötülük yapmalarına engel oldu ve o adama şöyle cevap verdi: - Takdiri bilmem ki... Kaza ve kader malumum değil. Nasıl söz söyleyeyim, sana ne cevap vereyim ben! Yol hırsızından imanımı kurtarabilirsem köpekten yüceyim, üstünüm, iyiyim diyebilirim. Yok, hırsızdan imanımı kurtaramazsam keşke köpeğin bir kılı olsaydım, derim. Mademki önümdeki perde açılmamıştır, kendimi köpekten üstün tutmam, dedi. (Karıncanın Aşkı)
- Güneş, gülümsemesinin kölesidir. (İlahiname)