Gorgias - Platon Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Kitap

Gorgias kimin eseri? Gorgias kitabının yazarı kimdir? Gorgias konusu ve anafikri nedir? Gorgias kitabı ne anlatıyor? Gorgias kitabının yazarı Platon kimdir? İşte Gorgias kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

Kitap Künyesi

Yazar: Platon

Çevirmen: Mehmet Rifat

Çevirmen: Sema Rifat

Yayın Evi: İş Bankası Kültür Yayınları

İSBN: 9789754587357

Sayfa Sayısı: 129

Gorgias Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Kallikles - Sizin yaptığınız gibi, ancak savaşa ve kavgaya geç katılabilir insan, Sokrates. Atasözü de böyle der. 

Sokrates - Yoksa, denildiği gibi, şölenden sonra mı geldik? Geç mi kaldık acaba? 

Kallikles - Evet, hem de nefis bir şölenden sonra; çünkü Gorgias yığınla güzel şey anlattı bize az önce. 

Sokrates - Bütün suç, şu gördüğüm Khairephon'da, Kallikles: Bize agorada boş yere zaman kaybettirdi.

(Tanıtım Yazısından)

Gorgias Alıntıları - Sözleri

  • "Kim bilir belki de yaşamak ölmektir Ölmek de yaşamak."
  • "Kim bilir belki de yaşamak ölmektir Ölmek de yaşamak." *
  • insanların en mutlu olanı ruhunda hiçbir kötülük taşımayandır çünkü ruh kötülüğü kötülüklerin en büyüğüdür
  • Felsefeyle gençlikte uğraşmak güzel şeydir, ama üstünde gerektiğinden fazla durulursa, insan için yıkım olur.
  • Kim bilir belki de yaşamak ölmektir Ölmek de yaşamak.
  • Kim bilir belki de yaşamak ölmektir. Ölmek de yaşamak.
  • Düşüncemin çürütülmesini çok isterim; çünkü insanın kendini kötülüklerin en büyüğünden kurtarması başkalarını kurtarmaktan çok daha iyidir.
  • kelimeler son derece etkilidir çok küçük ve görünmez cisimleriyle en ilahi şeyleri gerçekleştirmeyi başarırlar kelimeler korkuyu yatıştırmayı acıyı ortadan kaldırmayı neşe yaratmayı ve merhameti arttırmayı başarırlar
  • “ Kim bilir belki de yaşamak ölmektir Ölmek de yaşamak.”
  • Sokrates: “…çünkü, gerçek asla çürütülemez.”
  • "Kim bilir belki de yaşamak ölmektir Ölmek de yaşamak."
  • “Demek ki Atinalılar, Perikles halk arasında konuşmaya başladığı zaman değil de, konuşmasını bitirdiği zaman mı daha iyi idiler?”
  • "Kim bilir belki de yaşamak ölmektir Ölmek de yaşamak ."
  • yazar/sokrates : “…bence, insan için en büyük fenalık, onun, tartışılan konu hakkında yalan yanlış düşüncelere sahip olmasıdır.”
  • EURİPİDES, Herkesin parladığı ve kendini adadığı sanat, kendi kendini aştığı ve günün büyük bölümünü onun için harcadığı sanattır.

Gorgias İncelemesi - Şahsi Yorumlar

Platon'un Retorik yani güzel konuşma ve ikna etme tekniği üzerine yaptığı bir diyalogdan oluşan güzel bir eser. Platon dan öğreneceğimiz çok şey var, bu eserde onlarda sadece bir tanesi. Bilginin ve Gerçekliğin Retorik karşısında yenilişini izliyoruz. Günümüzde de yok mu böyleleri, sırf güzel konuşuyor diye hayran kalınan tipler, sözün özüne değil biçimine bakılan... Ana tema bundan ibaret, okunması keyifli güzel bir eser. (Muharrem Kenger)

Sokratik diyaloglardan biri olan kabul edilen Gorgias, Platon'un gençlik dönemi eserlerindendir, yani şahsi kanaatimce eserde Platon'un değil, Sokrates'in görüşleri yansıtılmaktadır. Retorik, yani hitabet (söylev) konusunun sorunsallaştırıldığı diyalogda yine Sokrates, kendine has üslubuyla hatiplerin tümünü genelleştirip "kötü, ahlâksız" kategoriye indirgemekte ve hem hatipleri hem de parayla öğretmenlik yapan sofistleri güya yerden yere vurmaktadır. Hitabeti bir sanat olarak değil, kötü niyetle ve yalancılıkla halkı kandırıp manipüle etmekle bir tutan Sokrates'in (siyaset felsefesi) şiire de aynı sebeple karşı çıkıyor olsa gerek. İlginç ve ironik olan şu ki, ikna kabiliyeti olan hatip ve sofistlere verip veriştiren, ancak allem kallem edip kendi çapında "zekice" (!) sorularla karşısında konuşan kişiyi kendi dediğine getirmeyi/alt etmeyi başaran şark kurnazı Sokrates, gençleri yoldan çıkardığı gerekçesiyle yargılandığında mahkemede dişe dokunur bir laf edip de kendisini savunamamış, bilakis döktürdüğü bir kamyon dolusu absürt ve lüzumsuz lafügüzafla yargıçları daha da sinirlendirmiş ve bir nevi kendi ölüm fermanını imzalamıştır. O burun kıvırdığı sofistlerden hitabet dersi alsaydı belki de idama mahkûm edilmeyecekti, kim bilir... Ayrıca bu diyalogda ahlâk felsefesine konu olabilecek suç ve ceza ile haksızlık yapmak ve haksızlığa uğramak kavramları sorunsallaştırılmakta ve Sokrates, haksızlık yapmanın haksızlığa uğramaktan daha kötü olduğunu, haksızlık yapanın ruhunun kirlendiğini ve ruhunu temizlemek/mutlu olmak için ceza çekmesi gerektiğini savunmaktadır. Diyaloğu genel olarak değerlendirecek olursam, son derece yüzeysel, derinlikten yoksun, incir çekirdeğini doldurmayan bir ton lakırtı. Ayrıca bu diyaloğu okumak bana göre zaman kaybı ancak Sokrates'in nasıl saçmaladığını bizzat kendi gözleriyle görmek isteyenlere tavsiye ederim. Sokrates'in saçmalıklarını okumak benim için bir işkence ama sırf genel kültür sahibi olabilmek adına kendime bu mazoşistliği neden yaptığımı da sorgulamıyor değilim. Keyifli okumalar. Kitapla ve sevgiyle kalın. (Seval Yılmaz)

Açıkçası çok beğendiğim bir kitap değildi. Yarısına kadar çok akıcı ve ilgi çekici geldi. Yarısından sonrasını da sırf bitsin diye okudum. Sokrates'in bana hissettirdiği şey ise kendini sürekli onaylatmaya çalışan bir taraf oluşu ve ona karşıt olan fikirleri sürekli kendi tarafına çekerek ikna etme çabası. Cümlelerin kullanılış tarzı kitabın tam olarak anlatmak istediği şeyi sunuyor burasını da gözardı edemem (Deniz Kurtoğlu)

Kitabın Yazarı Platon Kimdir?

Antik/klasik Yunan Filozofu, Matematikçi, Felsefi Diyaloglar Yazarı ve Batı Dünyasındaki İlk Yüksek Öğretim Kurumu Olan Atina Akademisinin Kurucusu

Eski Yunan filozofu (Atina İ.Ö. 428-ay.y.İ.Ö. 348/347). Soylu bir ailenin oğlu olan Eflatun (ya da Platon), parlak bir Öğrenim görerek, sanatın her dalında kendini gösterdi (çok genç yaşta şiirler, trajediler yazdı); Kratilos'tan bilim dersleri aldı. Sokrates'le tanışınca (İ.Ö. 407) felsefeye yönelip, gerek beden, gerek kafa yapısı bakımından siyasete yatkın olmadığından, o karışık yıllarda siyasetten uzak kaldı. Demokrasiyi küçümserken, Otuzlar Meclisi'yle iktidara gelen dostlarının yönetimini daha da beter buldu. Sokrates'in Ölümünden sonra Megara'da Eukleides'in yanına çekildi; sonra yolculuklar yaparak Kyrene'de matematikçi Theodoros'la tanıştı. Mısır'a bir yolculuk yapıp, İtalya'ya giderek Tarento ve Lokroi'deki pyhthagorasçı çevrelerle ilişki kurdu. İ.Ö. 388'e doğru Dionysos'un kaynı Dion tarafından, Syrasos'u oek etkileyemedi. Atina'ya dönerek, Akademi Gymnasionu'nda Yunanistan'ın dört bir yanından gelen Öğrencilere ders verdi. İ.Ö. 367 ve İ.Ö. 361'de iki kez daha Sicilya'ya gittiyse de, Genç Dionysos'u da etkilemeyi başaramadı ve felsefe ile tiranlığı bağdaştırmaktan vazgeçti. Atina'ya dönüp, Akademi'de ders vermeyi sürdürerek, söylentiye göre bir şölen sırasında öldürüldü.

Eflatun'un bütün yapıtları günümüze kalmıştır: Felsefe ve felsefeyle bağlantılı konularda yazılmış 26 diyalog. Karşılıklı konuşmalar biçiminde yazıldıkları için bunlara "diyalog" denirse de, tümünü diyalog diye adlandırmak belki doğru olmaz; çünkü, sözgelimi Sokrates'in mahkemede yaptığı konuşmayı içeren Savunma ve daha birkaç yapıtı, temelde monologdur. Gene de, tarihsel kişilere dayansın ya da dayanmasın, bütün yapıtlarını kişilerin ağzından yapılan konuşmalar biçiminde yazdığı için, tümü bu anlamda tiyatrovaridir. Birkaçı dışında, diyalogların tümünde, Sokrates odak kişidir.

Platon Kitapları - Eserleri

  • Devlet
  • Sokrates'in Savunması
  • Phaidon
  • Diyaloglar 2
  • Şölen - Dostluk
  • Gorgias

  • Lysis
  • Hipparkhos Kleitophon Rakipler
  • Protagoras
  • Diyaloglar
  • Devlet Adamı
  • Mektuplar
  • Philebos

  • Meneksenos
  • Euthyphron
  • Kriton
  • Yasalar
  • Timaios
  • Ion
  • Menon

  • Sofist
  • Minos
  • Lakhes
  • Kritias
  • Alkibiades I-II
  • Parmenides
  • Theaitetos

  • Küçük Hippias
  • VII. Mektup, Dion
  • Seçmeler
  • Kratylos
  • Büyük Hippias - Theages
  • Euthydemos - Parmenides
  • İkinci Alkibiades

  • Kharmides
  • Epinomis
  • Phaidros
  • Devlet III-IV
  • Siyaset ve Retorik
  • Kleitophon veya Felsefeye Davet
  • Parmenides

  • Devlet

Platon Alıntıları - Sözleri

  • Tanrı sıradan bir kişiyi bile şair yapacak kadar bilge bir şairdir. O ana dek şiirden yana nasipsiz bile olsa aşk'ın dokunduğu herkes şair oluverir bir anda. (Şölen - Dostluk)
  • Kurtlar kuzuları nasıl severse Aşıklar da sevgililerini öyle sever. (Phaidros)
  • sözü özüne uymayan biri beni sıkar; söyledikleri ne kadar güzel olursa, o kadar sıkar. o zaman da beni söze düşman görürler. (Lakhes)
  • "Antropos* ismi sadece yakınındaki canlıları görebilen, gördüğünden farklı bir şey düşünemeyen hayvanların ifade ettiğinden farklı bir anlam ifade eder." *İnsan (Kratylos)
  • “Benim gibi bir kimseyi kolay kolay bulamayacaksınız. Onun için, size, kendinizi benden yoksun bırakmamanızı öneririm.” (Sokrates'in Savunması)
  • Evet birleştiren şey sevinç ve acı ortoklığı değil midir? (Seçmeler)

  • Ruha ait şeylere bakalım; bunlar ölçülülük, doğruluk, cesaret, kolay öğrenme, zihinde tutma, iyi yüreklilik ve daha başka benzer şeyler... (Menon)
  • Ya sen adaletin ne olduğunu bilmiyorsun ya da onu benimle paylaşmak istemiyorsun (Kleitophon veya Felsefeye Davet)
  • O halde, sence, söz, söylenen; görüş, görülen; işitiş, işitilen şey midir? Yoksa, söz başka, söylenen şeyler başka; görüş başka, görülen şeyler başka; işitiş başka, işitilen şeyler başka mıdır? (Minos)
  • Eğer bir resme gereğinden fazla yaklaşırsan resimden hiçbir şey anlayamazsın. (Theaitetos)
  • Devletler yeniden düzenlenmedikçe, kanunların daha iyi bir hale getirilmelerine imkân yoktur. (Mektuplar)
  • “İnsanlara tanrılardan söz ederken onları tatmin etmek, gerçekten biz ölümlülere, ölümlülerden söz etmekten daha kolay gibi görünüyor. Çünkü dinleyenlerin, kendilerine bu kadar yabancı olan meseleler üzerinde görgüsüz ve kara cahil olmaları, bu konuda söz söylemek isteyenlerin işini pek kolaylaştırır; zaten tanrılar hakkındaki bütün bilgimizin de ne olduğu belli.” (Kritias)
  • YABANCI: Sanırım henüz aşk avına dikkat etmedin. THEAİTETOS: Dikkat etseydim ne olurdu? YABANCI: Bu avın hediye olmadan yürümediğini görürdün. (Sofist)

  • "İyi şeyler istiyorum ancak farkına varmadan tanrılardan kötü bir şey istememek çok zorlu bir iş." (Alkibiades I-II)
  • Dilde yapılacak yanlışlık, sadece dile değil aynı zamanda ruha da kötü etki eder. (Phaidon)
  • Oysa, çoğunlukla, doğa ve yasalar birbirine kar­şıttır. Bu nedenle, insan utanıp düşündüğünü söylemekten çekinirse, sözleri birbirini tutmaz olur. (Diyaloglar 2)
  • gevezelik ciddi araştırmaların eğlencesi olur. (Philebos)
  • “Önemli olan yaşamak değil, iyi yaşamaktır.'' (Kriton)
  • _O halde aldanmıyorsam, kötülük kalmadığı zaman bile dostluk vardır. _Vardır. _Dostluğun sebebi gerçekten kötülük olsaydı dostluğun da ortadan kalkması gerekirdi: çünkü sebep yok olunca sonucu da yok olur. (Lysis)
  • Seyircilere dikkat etmeliyim çünkü onları ağlatırsam alacağım para beni güldürür, onları güldürürsem alacağım para beni ağlatır. (Ion)