Bilgelik nedir? Kimlere denir? Bir kişiyi bilge yapan özellikler nelerdir?

İLİM/İRFAN

Bilim insanları, 12 ülkeden katılımcılarla düzenledikleri araştırmada, bir kişiyi bilge yapan kriterlerin neler olduğunu belirledi.

Bilgelik bilgi edinme, idrak, görgü, sağduyu ve sezgisel anlayış ile birlikte bu hususiyetleri özümseyebilme ve uygulayabilme kapasitesidir. Aynı zamanda akıl ya da sağgörü; bilgi, deneyim, anlayış, sağduyu ve içgörü kullanarak düşünme ve hareket etme yeteneği olarak da tanımlanır. Bilgelik, tarafsız yargılama, merhamet, deneyimsel öz-bilgi, kendini aşma ve bağlanmama gibi öz niteliklerle ve etik ve iyilik gibi erdemlerle ilişkilidir. Bu vasıfları taşıyan kişiye bilge denir. 

Bilim insanları, 12 ülkeden katılımcılarla düzenledikleri araştırmada, bir kişiyi bilge yapan kriterlerin neler olduğunu belirledi. 

Araştırmada katılımcıların bahsettiği özellikler iki kategoride incelendi. Düşünsel yönelim kategorisi, mantıklı düşünme, duygu kontrolü ve bilginin pratikte uygulanması gibi özellikleri içeriyor.

Sosyo-duygusal farkındalık kategorisinde, başkalarının duygularını önemseme ve sosyal bağlama dikkat etme gibi özellikler yer alıyor. Çalışmaya, Amerika'da ABD, Kanada, Ekvador ve Peru; Asya'da Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore; Afrika'da Fas ve Güney Afrika; Avrupa'dan da Slovakya'da görev yapan araştırmacılar katkı sundu.  

Hakemli dergi Nature Communications'da yayımlanan çalışma, sosyo-ekonomik ve kültürel açıdan farklı 16 gruptan 2 bin 707 katılımcıyla gerçekleştirildi. 

Katılımcılardan, aralarında bilim insanları, politikacılar ve eğitmenlerin de yer aldığı 10 kişiyi, gerçek hayat senaryolarında zorlu bir seçim yapma bağlamında karşılaştırmaları istendi. Araştırmanın başyazarı Kanada'daki Waterloo Üniversitesi'nden Maksim Rudnev, çeşitli kültürlerden katılımcılarla yaptıkları çalışmada, "şaşırtıcı şekilde" iki kategoriden de unsurların ön plana çıktığını belirtiyor.

Aynı üniversiteden Igor Grossmann, bilgeliğin genellikle düşünsel yönelim kategorisindeki özelliklerle ilişkilendirildiğine dikkat çekiyor.