Tarımda yeni hibe destekleri hayata geçiyor
Ekonomi Koordinasyon Kurulu, gıda arzı ve maliyet sorunlarını ele alırken, kırsal kalkınmayı desteklemek amacıyla yeni hibe destekleri devreye alındı. Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ kapsamında, tarımsal üretim, işleme, paketleme, depolama ve kırsal ekonomik altyapı yatırımları desteklenecek.

Gıda arzını olumsuz etkileyen maliyet sorunları ve katılaşan gıda enflasyonu için atılabilecek adımlar Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun ana tartışma konusuyken; kırsal alanlarda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için aile işletmeciliği faaliyetlerine ve mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelere yeni destekler geliyor.
Bu hedefle kırsal alanda alternatif gelir kaynakları oluşturulacak, kırsal ekonomik altyapı güçlendirilecek, tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımı yaygınlaştırılacak, yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinlikler artırılacak ve kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlanması için yeni teknoloji içeren yatırımlar desteklenecek.
Üretici örgütleri ile kadınlar ve genç girişimciler öncelikli olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerin tarıma dayalı ekonomik ve kırsal ekonomik altyapı faaliyetlerine yönelik yatırımları için yapılacak hibe ödemelerine ilişkin “yol haritası” niteliğinde hazırlanan Tebliğ ise Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
İşleme, paketleme makine hibe kapsamında
Tebliğe göre tarıma dayalı ekonomik yatırım konularında mikro, küçük ve orta ölçekli işletmeler için; Tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlar hibe desteği alabilecek.
Tıbbi ve aromatik bitkilere yönelik yatırımlar, bitkisel ürünlere yönelik yatırımlar, hayvansal ürünlere yönelik yatırımlar, çelik silo konusuna yönelik yatırımlar, soğuk hava deposu konusuna yönelik yatırımlar da hibe desteği kapsamında değerlendirilecek
Tarımsal üretime yönelik sabit yatırım konularında ise kapalı ortamda bitkisel üretime yönelik yatırımlar, büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar, küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar, kanatlı hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar, kültür mantarı üretimine yönelik yatırımlar, büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvan kesimhanelerine yönelik yatırımlar da hibe desteklerinden faydalanabilecek.
Şehirlerin önceliği dikkate alınacak
Su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırım konuları ise hibe programında önceliklendirilecek. Denizlerde yetiştiricilik, iç sularda yetiştiricilik, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinde yetiştiricilik de hibe desteği kapsamında değerlendirilecek.
Hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlar da destek kapsamına alındı.
81 ilde; belirlenen yatırım konularından tümü veya bir kısmı, illerin sektörel önceliklerine ve üretim planlamasına göre Tarım ve Orman Bakanlığı’nca belirlenerek uygulama rehberi ile başvuru öncesinde ilan edilecek ve hibe desteği kapsamında başvurular alınacak. kabul edilir.
Tarımsal üretim planlaması kapsamında yer alan illerde, tarımsal üretim planlamasında belirtilen ürünlerde sunulan projeler artı puan verilerek öncelikli hibe kapsamına alınacak.
OSB’lerdeki üreticilere ayrıcalık
Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği konusunda, yatırım yerinin tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesinde yer alması halinde tüm yatırım niteliklerinde yapılacak başvurulara öncelikli yanıt verilecek. Su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırım konularında yapılacak başvurular hariç yatırım yeri sadece tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesi veya kırsal alanda ise başvuru yapabilecek.
Kapalı ortamda bitkisel üretim, bitkisel ürünlere yönelik yatırımlar, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği ve hayvansal ürünlere yönelik yatırımlarda, değerlendirme sonucunda uygun kabul edilen başvurularda, aldığı puana bakılmaksızın öncelikle, yatırım yeri tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesinde bulunan projelere verilecek.
İthal ürünleri işlemeye hibe yok
Kabuk kırılma işlemine tabi tutulmuş sert kabuklu meyveler hariç, tarımsal ürünlerin işlenmesi kapsamında, başka bir yatırım tesisinde ilk işlemesi yapılan mamul ürünün ikincil işlenmesine ve paketlenmesine yönelik yatırım teklifleri ile yurt dışında üretimi yapılan ürünlerin işlenmesine ve paketlenmesine yönelik yatırımlar hibe desteği kapsamında değerlendirilmeyecek.
Un, yem ve kütlü pamuk konusunda sadece kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki başvurular hibe desteği kapsamında değerlendirilecek. Ancak, depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen illerde un ve yem konusunda tüm niteliklerde yapılacak başvurular da hibeden faydalanacak. Çay ve fındıkta da sadece yaş çay ve fındık üretiminin yapıldığı illerdeki başvurular kabul edilecek.
Girişimci tek başvuru yapabilecek
Yatırımcılar, ülke genelinde sadece bir adet proje başvurusunda bulunabilecek. Tarımsal amaçlı örgütlerin tüzel kişi olarak proje başvurusunda bulunmaları, ortaklarının tüzel kişi veya bireysel olarak farklı yatırım konularında başvuru yapmasını engellemeyecek.
Bakanlığın vermiş olduğu yatırım bazlı herhangi bir hibe desteğinden yararlanmış yatırımcılardan/tesislerden izleme süresinin bir yılını tamamlamış olanlar; kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/ veya modernizasyon niteliğinde proje başvurusunda bulunabilecek. Kiralanmış bir mülk üzerinde yapılacak yatırımlar da uygun yatırım olarak kabul edilecek ve kiralama süresinin, başvuru süresi içerisinde başlamak üzere en az yedi yılı kapsaması ve yatırımcının hibe sözleşmesi imzalanması aşamasında noter onaylı kira sözleşmesini ibraz edilmesi istenecek.
Mevcut kapalı ortamda bitkisel üretim tesislerinde ve tarımsal amaçlı örgütlerin sulama hizmetlerinin gerektirdiği elektrik enerjisini temin etmek amaçlı yenilenebilir enerji üretim tesisi konulu başvurular, güneş enerjisi panelleri, mülkiyeti veya kullanım hakkı başvuru sahibine ait olmak üzere yatırım yerine bitişik birden fazla parselde yer alabilecek. Bu durumda enerji nakil hattı yatırımcı tarafından ayni katkı olarak karşılanacak.
Hibe verilmeyecek durumlar
Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerde yapılacak yatırımlar için başvuru kabul edilmeyecek. Tesisin birden fazla bölüme ayrılarak her bölüm için ayrı ayrı başvuru yapılması durumunda hiçbir başvuru değerlendirilmeyecek. Büyük bir projenin bölümler/üniteler şeklinde yapılmasına yönelik olarak hazırlanan projelerde hiçbir başvuru hibe desteği kapsamında değerlendirilmeyecek.
Hibelerde üst limit 20 milyon lira
Tarıma dayalı yatırımlarda hibe alacak proje tutarı; yeni tesis niteliğindeki başvurularda 20 milyon lira, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurularda 18 milyon lira, kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki başvurularda 16 milyon lirayı geçemeyecek. Hibeye esas proje tutarı alt limiti ise 8 milyon lira olarak belirlendi. Bu limitin altındaki başvurular kabul edilmeyecek. Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında hibeye esas proje tutarı ise 8 milyon lirayı aşmayacak. Alt limit ise 100 bin lira olarak belirlendi. Başvuruların kabul edilmesi halinde; hibeye esas proje tutarının yüzde 50’sine hibe yoluyla destek verilecek. Yatırımcılar hibeye esas proje tutarının yüzde 50’si oranındaki katkı payını, ayni katkıyı ve toplam tutara ait Katma Değer Vergisi’nin tamamını kendi öz kaynaklarından karşılayacak.
Başvuru şartları hafifletildi
Hibe için gerçek ve tüzel kişiler tarafından başvuru yapılabilecek. Hibe desteklemelerinden, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kaynaklarından finansman sağlayan veya bağlantısı olan gerçek veya tüzel kişiler yararlanamayacak. Başvuru sahiplerinden, başvuru aşamasında idari ve mali açıdan kamudan bağımsız olduklarına dair taahhütname istenecek. Kamu görevi yürütenler, devlet memurları, kamu işçileri veya devlet üniversitelerinde görevli öğretim görevlileri hibe desteğinden faydalanamayacak.
Editör: Neslihan Özkan