Miroğlu: Midyat’ı il yapan karar halen yürürlükte!
Sık sık gündeme gelen Midyat'ın il olma arzusu AK Parti MKYK Üyesi 25 ve 26 Dönem Mardin Milletvekili Orhan Miroğlu'nun sosyal medya hesabından Osmanlı dönemine ait yayımladığı tarihi belgeyle yeni bir boyuta taşındı. Miroğlu, Midyat’ın idare-i merkez liva yapılmasına dair 19 Ağustos 1868’de karar alındığını, O tarihten itibaren konuyla ilgili resmi kayıtlara yansıyan bir kararın bulunmadığına vurgu yaptı.
Türkiye’nin istikrarlı bir şekilde artan nüfusu, kırsaldan kente göç, tarihi süreç içinde, il ve ilçe sayısında ciddi bir artışa yol açtı. Bu bakımdan Osmanlı İmparatorluğu’nun yüzyıllara tekabül eden idari yapılanmasında yapılan reformlar ve bu reformların hayata geçirilmesini kolaylaştıran kararlar büyük bir önem taşıyor.
Midyat’la ilgili 1868 yılında alınan tarihi bir kararı Orhan Miroğlu sosyal medya hesaplarından paylaştı..
Sosyal medya hesabından konuyla ilgili "Osmanlı İdari sistemi Eyaletten Merkezileşmeye geçerken, Midyat’ın idare-i merkez liva yapılmasına dair 19 Ağustos 1868’de, tarihi bir karar alındı. Karşı bir karara devlet arşivlerinde rastlanmıyor, yani Midyat aslında hala bir il! Midyat’a bu hakkın iade edilmesi yeterli!" diyerek paylaşımda bulundu.
Midyat’ın il yapılması için çeşitli tarihlerde yürütülen çalışmalardan bilindiği gibi bugüne kadar bir sonuç alınamadığını kaydeden AK Parti Merkez Karar Yürütme Kurulu Üyesi 25 ve 26. Dönem Mardin Milletvekili Orhan Miroğlu, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Vedat Demiröz’ün her ne kadar sonrasında, yanlış anlaşıldığını açıklamış olsa da, geçenlerde Adilcevaz’da yaptığı açıklamada 100 ilçenin il yapılacağı yolundaki beyanatı, il olmayı bekleyen ilçeler için yeni bir heyecanı da beraberinde getirdiğini söyledi.
Midyat da şüphesiz il olmayı bekleyen ilçeler arasında bulunuyor.
Sosyal medyadaki paylaşımlarını ve bu konudaki görüşlerini sorduğumuz Miroğlu gazetemize özel şu açıklamalarda bulundu:
“ Midyat’ın bin yıllara dayanan bir tarihi var. Osmanlılar döneminde hanefi maturudi hukukun egemen olduğu ve bir çok halkın, etnisitenin ve dinin bir arada yaşadığı bir şehirdi Midyat. Cumhuriyet döneminde de bu vasfını koruyabilmiş ender şehirlerden biridir ki, bugün de tersi bir değişim sözkonusu değil.
Osmanlılar, İmparatorluğu içerde ve dışarda etkileyen sebeplerle, demografik nüfus hareketliliği ve göçlerle izah edilebilecek bir takım gerekçelerle dönem dönem idari yapılanmada ciddi reformlar hayata geçiriyorlardı.
Misal Cizre Botan’da Bedirhan Bey isyanından sonra-1848’de- bölgede eyalet sistemine geçildi, Kürdistan Eyaleti’nin meclis azası Mardin ve Midyat’dı temsilen Mıhallemi Emiri, Mir Muhammed idi. Bu sistem 1868’e kadar devam etti, 1868’de eyalet sistemine son verildi ve bu tarihte yeni ve merkezi bir idari sisteme geçildi.
İşte bu aşamada Midyat Liva merkezi yaplıyor ve Mardin ile Siirt’in liva olma statüleri sona eriyor. Alınan kararda buna dair gerekçeler de sıralanmış: Mardin ve Siirt’ten uzaklık nedeniyle Midyat’ın hizmetlerden ve idari işlerin zamanında yürütülmesinden yeteri kadar faydalanamadığı söyleniyor.
Tarihçilerimiz buna dair sebepleri daha geniş araştırabilirler elbette.
Midyat’ın il yapılması kararı devletin devamlılığı ve hukuki açıdan hala baki, çünkü bildiğimiz kadarıyla bu kararın lağvedilmesi yani ortadan kaldırılmasını öngören bir karar yok orta yerde.
Dolayısıyla başka ve aksi bir yönde herhangi bir karar olmadığı için- varsa da bilinmiyor bu güne kadar- Midyat’ın il yapılmasını öngören Osmanlılar’ın 19 Ağustos 1968’de Midyat’ı il yapan kararı hala yürürlükte.
Bu kararın hayata geçmesi, zaten hakedilmiş ve bölgenin idari yapılanması sonucu hayata geçirilmiş bir hakkın yeniden tescili ve tanınması anlamına gelir.
Kimsenşn aklına takılmasın diye söylemek gerekir, 1868’de alınan karardan farklı olarak Midyat’ın il yapılması için Mardin ve Siirt’in statüsünde hiç şüphesiz bir değişiklik yapmak da gerekmiyor.
19 Ağustos 1968’de Midyat’ın il yapıldığı günü hemşerilerim Midyatlılar’la beraber kutluyorum!
Her Midyatlı’yı zaten tanınmış olan bu hakkı elde etmek için talepte bulunmaya davet ediyorum. “
Editör: Kadir Üründü
Midyat
19.08.2022 / 23:10Evet gerçekten eski ismiyle matiat il olmalı ayrıca belediye başkanına buradan ulaşmak isterim midyata yeşil alanlar kazandırın halk nefes alacak yerler istiyor.yesil alanlar ahbap çavuş ilişkisine ranta kurban gitmesin.midyatli yeşil park ve alanlara ihtiyaç duyuyor yapıldı mı evet ama yeterli mi hayır
saka
19.08.2022 / 15:31Sayın vekil O döneme gidersek işaret ettiğiniz gibi Kürdistan eyaleti de vardı. O ne olacak?