Kamu harcama yetkilerinde yeni düzenleme: Destek birimleri onayla harcama yapabilecek

Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç olmak üzere genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde harcama yetkililerinin belirlenmesine, harcama yetkisinin bir üst yönetim kademesinde birleştirilmesine ve devredilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Kamu gelir, gider, var­lık ve yükümlülükle­rinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetil­mesi amacıyla iç kontrol faali­yetleri artırılacak. Kamu kurum ve kuruluşla­rında bakan, üst yönetici, yet­kili kurul, komisyon ve benze­ri yetkili kişi veya kurulların önceden izin veya onayına ta­bi tutulmuş olan ve sonucun­da malî işlem yapılması gere­ken harcamalarda, söz konu­su izin veya onaylar harcama süreci başlamadan önce alı­nacak.

Ayrıca kamu idareleri, Ma­liye Bakanlığı tarafından be­lirlenen standart, düzenleme ve yöntemlere uygun olarak iç kontrol sistemlerini oluştura­cak, izleyecek ve geliştirecek. İç kontrol sisteminin oluştu­rulmasında ve uygulanmasın­da, idarelerin kurumsal kapa­siteleri, yerine getirmekle yü­kümlü oldukları hizmetlerin niteliği ile mali durumları gibi kendilerine özgü koşullar dik­kate alınacak.

Sorumluluk, faaliyet ve sü­reçlerde yer alan bütün gö­revlileri kapsarken, iç kont­rol sistemi yılda en az bir kez değerlendirilecek ve alınma­sı gereken önlemler belirle­necek. Ödenek gönderme bel­gesi ile harcama yetkisi veri­len birimler, kamu iç kontrol standartlarına uyum sağla­maktan sorumlu olacak.

Kamuda, her bir harcama islemi itibariyla, mal ve hiz­met alimlarinda 250 bin lirayı, yapım işlerinde ise 1 milyon lirayı aşan harcamalara ilis­kin harcama yetkisi hiçbir se­kilde devredilemiyordu.

Yeni tebliğle kamu ihale mevzuatına tabi olsun ya da olmasın her bir harcama iş­lemi itibarıyla, mal ve hizmet alımlarında katma değer ver­gisi dâhil 10 milyon lirayı, ya­pım işlerinde ise katma değer vergisi dâhil 40 milyon lira­yı aşan harcamalara ilişkin harcama yetkisi, ödemeler kı­sımlar halinde yapılacak olsa bile hiçbir şekilde devredile­meyecek.

Harcama yetkisinin esasları yeniden belirlendi

Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç olmak üzere genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde harcama yetkililerinin belirlenmesine, harcama yetkisinin bir üst yö­netim kademesinde birleşti­rilmesine ve devredilmesine ilişkin usul ve esaslar yeniden belirlendi.

Tebliğe göre harcama yet­kilileri, yardımcıları veya hi­yerarşik olarak kendisine en yakın üst kademe yöneticile­ri arasından, harcama türle­ri itibarıyla yetki çakışmasına neden olmayacak şekilde, bir veya daha fazla sayıda gerçek­leştirme görevlisini ödeme emri belgesi düzenlemekle görevli gerçekleştirme görev­lisi olarak görevlendirecek.

Harcama yetkisi, yazılı olarak devredilebilecek

Ödeme emri belgesi düzen­lemekle görevli gerçekleştir­me görevlisi, görevler ayrılığı ilkesi gereği ihale ve muaye­ne kabul komisyonu benzeri komisyonlarda ve diğer süreç­lerde görev alamayacak. Har­cama yetkililiği ile gerçekleş­tirme görevliliği görevi aynı kişide birleşemeyecek.

Devredilen yetkinin sınır­ları açıkça belirlenmiş ola­cak. Harcama türleri itibarıy­la yetki çakışmasına neden ol­mayacak şekilde birden fazla kişiye yetki devri yapılabile­cek. Merkez teşkilatlarında harcama yetkisinin devri ve bu yetkinin geri alınması üst yöneticiye, malî hizmetler bi­rimine ve muhasebe yetkili­sine; merkez dışı birimlerde ise malî hizmetler birimine ve muhasebe yetkilisine yazılı olarak bildirilecek.

İhtiyaçlar birleştirilip ihale edilebilecek

Birden fazla harcama biri­minin doğrudan temin limi­ti dâhilindeki ihtiyaçlarının, destek hizmetleri birimi ta­rafından birleştirilerek iha­le usulleriyle karşılanması da mümkün olacak.

Harcama yetkilileri, ilgili mevzuatı uyarınca ihale usul­leriyle yapılacak mal ve hiz­met alımları ile yapım işleri­nin ihale işlemlerine ilişkin olarak, ihale yetkisiyle sınırlı olmak üzere harcama yetkile­rini, üst yöneticiden onay al­mak suretiyle, idarenin des­tek hizmetlerini yürüten birim yöneticilerine devrede­bilecek.

Bu durumda, ihale onay bel­gesinin düzenlenmesinden sözleşmenin imzalanması­na kadar geçen süreçteki tüm ihale işlemlerine ilişkin ihale yetkisi destek hizmetleri bi­rim yöneticisi tarafından kul­lanılacak.

İşin yaklaşık maliyetinin belirlenmesi ve teknik şartna­menin hazırlanması gibi ihale öncesi işlemlerin ilgili harca­ma birimi, destek hizmetleri birimi veya idarenin diğer bi­rimleri tarafından hazırlan­ması mümkün olacak.

Yetki devredilse de sorumluluk sürecek

Harcama yetkilileri, kamu hizmetlerinin etkili, ekono­mik ve verimli bir şekilde su­nulmasını sağlamak amacıy­la, herhangi bir parasal tutar sınırlamasına tabi olmaksızın harcama yetkisini devredebi­lecek.

Buna göre; merkez teşkilatı harcama yetkilileri bu yetki­lerini yardımcılarına, yardım­cısı olmayanlar ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yö­neticilere; merkez dışı birim­lerde ise bölge müdürleri ve­ya eşdeğer yetkililer, il müdür­leri veya eşdeğer yetkililer ile nüfusu 50 bini aşan ilçelerin ilçe müdürleri veya eşdeğer yetkililer harcama yetkileri­ni yardımcılarına, yardımcısı olmayanlar ise hiyerarşik ola­rak bir alt kademedeki yöneti­cilere devredebilecek.

Belediye ve il özel idarele­ri ile bunlara bağlı idarelerin harcama yetkilileri bu yetki­lerini yardımcılarına, yardım­cısı olmayanlar ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yö­neticilere; mahalli idare bir­liklerinde birlik başkanı har­cama yetkisini birlik genel sekreteri, genel sekreter yar­dımcıları, birlik müdürü veya birim amirlerine, kısmen veya tamamen devredebilecek.

Destek birimleri onayla harcama yapabilecek

Harcama birimlerini (Ka­mu idaresi bütçesinde öde­nek tahsis edilen ve harca­ma yetkisi bulunan birim ile ödenek gönderme belgesi ile ödenek gönderilen birim­ler) ilgilendiren harcamalar, harcama birimleri tarafın­dan gerçekleştirilecek.

An­cak, harcama yetkililiği göre­vi uhdesinde kalmak şartıyla, harcama birimlerinin tale­bi ve üst yöneticinin onayıy­la diğer harcama birimlerine ilişkin malî işlemler, idarenin destek hizmetlerini yürüten birimi tarafından yapılabile­cek. Bu hükmün uygulanma­sında, idarelerin teşkilat ya­pılarında destek hizmetleri, bilgi işlem, bilgi teknolojileri ile yardımcı hizmet birimle­ri olarak yer alan idari ve malî işler, makine-ikmal, satın al­ma, yapı işleri, personel gibi birimler destek hizmetleri bi­rimi sayılacak.

Ayrı ayrı her bir harcama bi­rimini ilgilendiren harcama­larda, harcama yetkililiği gö­revi uhdesinde kalmak şar­tıyla ve harcama birimlerinin talebi ve üst yöneticinin ona­yıyla, harcama birimlerinin bazı malî işlemleri, idarelerin destek hizmetlerini yürüten birimler tarafından yerine ge­tirilebilecek.

Bu işlemlere ilişkin olarak üst yöneticiden alınacak onay, harcama birimleri tarafın­dan ayrı ayrı alınabileceği gi­bi, harcama birimlerinin tale­bi üzerine malî hizmetler biri­mi tarafından da alınabilecek.

Alınacak onaylarda, ödeme emri belgesini düzenleme gö­revinin harcama birimi veya destek hizmetleri biriminden hangisi tarafından yürütüle­ceği hususu da belirtilecek.

İmza süreci uzadı

Ödeme emri belgesini dü­zenleyecek gerçekleştirme görevlisinin destek hizmet­leri biriminden olması halin­de, bu görevli veya görevliler, destek hizmetleri birimi yö­neticisi tarafından kendisi ve­ya yardımcısı ya da bunlara hi­yerarşik olarak en yakın yö­netim kademesinde bulunan kişi veya kişiler arasından be­lirlenecek.

Destek hizmetleri birimi tarafından diğer harcama bi­rimleri adına harcamaların gerçekleştirilmesi halinde, harcama talimatı/onay belge­si destek hizmetleri birimine gönderilerek malî işlemlerin destek hizmetleri birimi tara­fından yapılması sağlanacak. Harcama işlemleri, üst yö­neticiden alınan onayda be­lirtilen usul ve esaslar çerçe­vesinde tespit edilen ödeme emri belgesini düzenlemekle görevli gerçekleştirme görev­lisi tarafından ödeme emrine bağlanarak imzalanmak üze­re ilgili birimin harcama yet­kilisine sunulacak.

Harcama yetkisinin birleştirilmesi...

Teşkilat yapısında üst yönetici ile harcama birim­leri arasında yönetim kade­mesi yer almak şartıyla, büt­çeyle ödenek tahsis edilen harcama birimlerinin harca­ma yetkisi, harcama türleri itibarıyla kısmen veya tama­men merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarele­rinde Hazine ve Maliye Ba­kanlığının onayı ile birleşti­rilebilecek.

Sosyal güvenlik kurumla­rında ilgili bakanlığın, ma­halli idarelerde ise ilgisine göre İçişleri Bakanlığının ve­ya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının uy­gun görüşü ve üst yöneticinin onayı ile bir üst yönetim ka­demesinde birleştirilebile­cek. Uygun görüş talep yazı­larında, harcama yetkisinin bir üst yönetim kademesin­de birleştirilme gerekçesine ayrıntılı olarak yer verilecek. Üst yönetici ve yardımcıla­rına harcama yetkisinin bir­leştirilmesi suretiyle harca­ma yetkisi verilemeyecek.

Devirlerde 10 milyon ve 40 milyon lirayı aşmama şartı

Kamu ihale mevzuatına tabi olsun ya da olmasın her bir harcama işlemi itibarıyla, mal ve hizmet alımlarında katma değer vergisi dâhil 10 milyon lirayı, yapım işlerinde ise katma değer vergisi dâhil 40 milyon lirayı aşan harcamalara ilişkin harcama yetkisi, ödemeler kısımlar halinde yapılacak olsa bile hiçbir şekilde devredilemeyecek.

Bu tutarlar, takip eden yılın başından itibaren uygulanmak üzere her yıl, Vergi Usul Kanunu hükümlerine istinaden en son belirlenen yeniden değerleme oranı esas alınmak suretiyle artırılacak ve güncellenen tutarlar Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından duyurulacak.

Harcama yetkisini devreden kişinin görevden ayrıldığı veya izin, hastalık, görevlendirme gibi nedenlerle geçici olarak görevinde bulunmadığı zamanlarda, yerine atanan veya vekaleten görevlendirilen kişi tarafından yeni bir işlem tesis edilmediği sürece harcama yetkisi bu yetkinin devredildiği kişiler tarafından kullanılmaya devam edilecek.