Mısır üretiminin önündeki engel kalksın

Kızıltepe'de çiftçiler bakanlığın mısır ekimi yasağı nedeniyle mağduriyet yaşadıklarını belirterek, yasağın kaldırılmasını talep ediyor.

Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı 11 il ve bu illere bağlı 50 ilçede 2025 yılından başlamak üzere mısır ekimini yasakladı.

Ankara, Aksaray, Eskişehir, Hatay, Kırşehir, Karaman, Konya, Nevşehir, Niğde, Urfa ve Mardin illerine bağlı 50 ilçede mısır ekimini yasakladı. Bakanlığın 14 Eylül 2023 tarih ve 32309 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik" çerçevesinde hazırlanan düzenlemede bu yerlerde mısır ekiminin yasaklanma gerekçesi olarak "tarımsal yeraltı su kısıtı..." gösteriliyor.

Kızıltepe ilçesindeki çiftçiler bu karara tepki göstererek, Rûdaw aracılığıyla yetkililere bu kararın iptaline ilişkin çağrı yaptı.

Öngörülen ürünlerden verim alınmıyor

Mardinli bir çiftçi olan Abdulkadir Batırhan, Bakanlığın kararını değerlendirdi:

"Biz mısır ekmiyoruz, aç kalacağız. Ne ekeceğiz? Bu yıl alternatif ürünler olan soya ve ayçiçeği ekilsin denmiş, ama bu ürünler burada tutmadı. Bundan önceki yıl 3 dönüm üzerine ekilen ayçiçeğinden 150-170 kilo ürün aldık. Olan bize oldu, çiftçi yine mağdur oldu. Soya fasulyesi hakeza bölgemizde yetişmiyor. Bizim bölgemiz mısır gibi ürünlerin ekimine elverişli bir bölge."

Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı, 2025 yılı itibariyle 52 ilçede ve 11 ilde "yer altı suyu seviyesinin düşmesi nedeniyle" mısır ekimini yasaklama kararı aldı. Urfa ve Mardin, bu iller arasında yer alıyor.

Her iki bölgenin çiftçileri, mısırı ikinci bir tarım ürünü olarak ekiyor ve geçimlerini bu ürün üzerinden sağlıyor. 

“Başka bir gelir kaynağımız yok”

Çiftçi Hüseyin Batırhan da durumu şu şekilde ifade etti:

"Biz çiftçilerin durumu çok da iyi değil. Mısır ekmek istiyoruz, ama Bakanlık yasakladı. Çocuklarımıza iyi bir hayat sunmak ve ekmeğimizi kazanmak için mısır ekmek zorundayız. Başka bir gelir kaynağımız da yok. Bakanlık, mısır ekimini yasakladı ve ne yapacağımızı bilemiyoruz."

Bakanlığı 11 il ve bu illere bağlı 50 ilçede 2025 yılından başlamak üzere ‘su kısıtlaması’ gerekçesiyle mısır ekimini yasakladı. Ancak suya daha fazla ihtiyaç bulunan pamuk, yer fıstığı ve ayçiçeği gibi ürünlerin ekimine herhangi bir yasak getirilmiş değil. 

Kızıltepe'deki çiftçiler, suyun azalmasının önlenmesi için bu yasaklamaların çözüm olmadığını, yıllık sulama projeleri ile bu sorunun çözülmesi gerektiğini savunuyorlar.

"GAP Projesi hayata geçmelidir"

Sulama projesi ile bu sorunun çözülebileceğine dikkat çeken Abdulkadir Batırhan GAP projesinin hayata geçirilmesi gerektiğini belirterek, şunları söyledi:

"Çiftçilerin en büyük sorunu GAP Projesi. Mardin’deki su kanalı yapılmıştı ama göleti hâlâ yapılmadı. Eğer gölet yapılırsa, kuyuların su seviyesi de 20-30 metreye kadar yükselebilir ve TEDAŞ’a olan bağımlılığımız ortadan kalkar. Projenin adı var ama bir türlü tamamlanmıyor. Çocukluğumdan beri GAP, GAP deniyor. Yaşım 50’yi buldu ama GAP bir türlü bitmedi."

Tüm Türkiye ve bölge illerinde, 2023-2024 tarım döneminde toplamda 9,1 milyon dekar alan ve 9 milyon ton mısır üretildi.

Her yıl, Türkiye genelinin yüzde 20’lik mısır ihtiyacı Mardin ve Urfa çiftçileri tarafından karşılanıyordu. Çiftçiler Bakanlığın bu kararını gözden geçirmesini talep ediyor.

RUDAV