Anar Rızayev kimdir? Anar Rızayev kitapları ve sözleri
Azerbaycanlı Yazar, Oyun Yazarı ve Film Yönetmeni Anar Rızayev hayatı araştırılıyor. Peki Anar Rızayev kimdir? Anar Rızayev aslen nerelidir? Anar Rızayev ne zaman, nerede doğdu? Anar Rızayev hayatta mı? İşte Anar Rızayev hayatı...
Tam / Gerçek Adı: Anar Rasul Rzayev
Doğum Tarihi: 14 Mart 1938
Doğum Yeri: Bakü, Azerbaycan
Anar Rızayev kimdir?
Anar Rızayev (d. 14 Mart 1938, Bakü), Azerbaycanlı yazar, oyun yazarı ve film yönetmeni.
1966 yılında Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nin Filoloji Fakültesi'nden mezun olmuştur. Çalışma hayatına Nizami adına kurulmuş Edebiyat Müzesi'nde ilmi araştırmacı, Radyo ve Televizyon Komitesinde redaktör olarak başlamıştır. 1962-1964 yıllarında Moskova'da Ali Senan Kursunda, 1971-1972 yıllarında da Kinorejissura sanat okulunda okumuştur. Anar, "Qobustan" sanat dergisinin baş redaktörü (1968), Azerbaycan Tiyatro Cemiyeti'nin Riyaset Heyeti başkan yardımcısı (1976), Azerbaycan Yazıcılar İttifaqı ve Kinomaloğrafçılar İttifakı İdare Heyetlerinin üyesi olmuştur. Şimdi de Yazarlar Birliğinin başkanıdır.
Emektar sanat adamı, Devlet Mükafatı ile onurlandırılmıştır. İlk defa 1960 yılında "Bayram Hesretinde" ve "Geçen İlin Son Gecesi" hikâyelerini yazarak mensur eserlere imzasını atar, Eserleri yirmiden fazla dile tercüme edilmiş, Sosyalist ülkelerde, ABD'de, Kanada'da, Japonya'da, Hindistan'da, Fransa'da, İran'da, Türkiye'de, Arap ülkelerinde, Finlandiya'da, vs. ülkelerde yayınlanmıştır. Piyesleri; Özbekistan'da, Ermenistan'da, Tataristan'da sahnelenmiş, "Qaravelli" piyesi, "Men, Sen, O ve Telefon", "Geçen Yılın Son Gecesi" televizyon oyunları Moskova'da gösterilmiştir. "Adamın Adamı", "Dante'nin Yubileyi", "Gürcü Familiyası", "Ağ Liman", "Macal", "Seherin Yay Günleri", "Beşmertebeli Evin Altıncı Mertebesi" -Bütün bu eserlerde XX. yüzyılın sonunun "hakikat makamları" bediifelsefi tahlilin temeline yerleştirilmiş, o yılların durgun ve pasif yönetimine Anarın itirazları aksettirilmiştir.
"Ağ Liman", "Elaqe", "Macal", "Beşmertebeli Evin Altıncı Mertebesi" Anar'ın edebi felsefi görüşlerini birlikte ifade eden eserlerdir. İnsan geçmişini unuttuğu zaman, kan bağını kaybettiği zaman, yalana, kanunlara hizmet eden kulrobot haline gediği zaman manevi inançlardan uzaklaşır, onun için Altıncı Mertebe Kaybolur eserlerin üzerinde durduğu temel fikir budur. "Geçen İlin Son Gecesi"nde, "Şehrin Yay Günleri", "Sahra Yuxulan" piyeslerinde de aynı fikir dramatik olarak işlenir. Her üç eserde de insan, vicdan ve hakikat problemleri işlenir. Anar, maneviyat ve ahlak sorunlarını senaryolara konu eder. "Torpaq. Deniz. Od. Sema", "Gün Geçdi", "Dede Qorqud", "Dante'nin Yubileyi", "Üzeyir Hacıbeyov, Uzun Ömrün Akkordları" filmleri psikolojik felsefi tarzla çekilmiştir. Azerbaycan Devlet Akademik Tiyatrosu'nda sahnelenmiş "Adamın Adamı" piyesinin kuruluşu da Anar tarafından yapılmıştır.
Anar aynı zamanda ünlü bir filologdur. Edebiyat ve sanat meselelerine dair birçok makalesi de mevcuttur. "Şairin Hüneri", "Anlamaq Derdi", "Aşıq Alesker", "Oxşarlıq ve Oxşarsızlıq", "Hezin Duygular" ve daha birçok makaleler, şerhler, Azerbaycan Edebiyatı'nın kıymetli numunelerindendir. "Seherin Yay Günleri" adlı eseri 1980 yılı Azerbaycan Devlet Mükafatı'na layık görülmüştür.
Başlıca eserleri:
-Beyaz Liman (destan), 1970;
-Adamın Adamı (destanlar, hikâyeler, piyesler), B., 1977;
-Beşmertebeli Evin Altıncı Mertebesi (destan ve roman), B., 1981;
-Molla Nesreddin-66 (hi-kayeler, destanlar ve piyes), B., 1970;
-Seçilmiş Eserleri (iki cilt), B., 1987.
Anar Rızayev Kitapları - Eserleri
- Beş Katlı Evin Altıncı Katı
- Ak Liman
- Ak Koç Kara Koç
- Dede Qorqud
- Mən, Sən, O və Telefon
- Dante'nin Jübilesi
- Sıraselviler'de Bir Otel Odası
- Anar'dan Seçme Öyküler
- Nazar Boncuğu
- Seçilmiş Eserleri
- Bir Fırsat Bulsam
- Sıraselviler'de Bir Otel Odası
- Macal
- Molla Nəsrəddin 66
- Evləri köndələn yar
- Dünya Bir Pəncərədir
- Yağış Kəsdi
- Sizsiz
- İyi Padişah’ın Masalı
- Azerbaycan Türkçesinin Söz Varlığı
- Yaşamaq haqqı
Anar Rızayev Alıntıları - Sözleri
- Ümumiyyətlə, mən ömrümün çoxunu içimdə yaşamışam. Mənə, tək bir mənə aid olan duyğuları, qorxuları, həyəcanları başqalarıyla bölüşməyə nə hacət? (Sizsiz)
- "Bizə bir zövqü-təxəttür qaldı Bu sönən, kölgələnən dünyadə..." (Sıraselviler'de Bir Otel Odası)
- Mövlana deyirdi ki, elmi - sözlər vasitəsilə dərk edirsən, sənəti - qəlbinlə duyursan, tənhalığını isə adamların içində olanda hiss edirsən. (Nazar Boncuğu)
- Dünən sənin telefonun öldü. Ölən yalnız adamlar olmur ki... Telefon nömrələri də ölür. (Mən, Sən, O və Telefon)
- “Bir tek ölüme çâre yok, demişler. Ama anlaşılan ölüm, çâresizliğin çâresiymiş. Çıkmazlardan çıkar yol..” (Ak Koç Kara Koç)
- “Şah İsmayıl dövründən Təbrizin Qəmərindən Sizə bir nağılım var, Qulaq asın, a dostlar!” (Dede Qorqud)
- -Yaxşı, de görüm işindən razısan? - Necə deyim, ümumiyyətlə razıyam. Bilirsən, illər keçdikcə adamın ağlı gəlir başına. Daha özünü bəşəriyyətin dahisi hesab eləmirsən. Dərk eləyəndə ki, sən də başqaları kimisən, başqalarından birisən, rahatlaşırsan. Əsəbiləşmirsən, hövsələdən çıxmırsan. - Gözəl fəlsəfədir.. (Anar'dan Seçme Öyküler)
- -Oğul,-dedi,-hər şeydə bir məna olsaydı,həyatın bir mənası olmazdı. (Ak Liman)
- Fuad, "Qorxaqdır, — deyə düşündü, — elə ona görə də satqındır. Lap yəqin kimisə satıb, bunlar da indi cəzasını verəcəklər". (Macal)
- Bütün dünya onun otağındadır, bütün bu dünyayla birlikdə o necə təkdir... (Mən, Sən, O və Telefon)
- Bəs mənim necə deyərlər, mütləqliyim, əvəzsizliyim nədir, mənim öz yerim hardadır ki, o yerdə məni heç kəs əvəz edə bilməz. (Seçilmiş Eserleri)
- Deməli,hər şey ola bilər.Fikrimdən qovduqlarım, quyular dibində basdırdıqlarım, haqqında düşünmək belə istəmədiklərim hamısı bir gün- beş ildən,on,on beş ildən sonra,həyatım ola bilər. (Ak Liman)
- Axı heç bir təyyarə, heç bir gəmi, heç bir nəqliyyat vasitəsi insanın özünü özündən uzaqlaşdıra bilmir, keçmişindən ayıra bilmir və “səadət axtarmaq ifadəsi” o demək deyil ki, səadəti axtarıb tapmaq üçün düzə dünyaya düşməlisən. (Seçilmiş Eserleri)
- “Eğe insanlar beş katlı binanın altıncı katının olabileceğine de inansaydılar, o zaman neler olmazdı ki…” (Beş Katlı Evin Altıncı Katı)
- Eh,sən nə yapışmısan:pis-pis!Heç nə başa düşmürsən.Pis adam.Yaxşı adam!-əlini başına apardı,küləyin dağıtdığı saçlarını səliqəyə salmağa başladı,-dünyada nə pis adam var,nə yaxşı adam.Ömür elə uzun çəkir ki,ancaq pis olmağa,ya ancaq yaxşı olmağa heç kəsin hövsələsi çatmır.Görürsən biri həyatı boyu gah yaxşı olur,gah pis... (Ak Liman)
- Anne ve baba eski çağların iflas etmiş hülyalarıdır. Bu dünyada insanın kendisinden başka kimsesi yok. (Ak Koç Kara Koç)
- Bu dünyada insanın özündən başqa heç kəsi yoxdur..... (Ak Koç Kara Koç)
- Deyirlər, axşamlar kədər gətirir Deyirlər, can sıxır qaranlıq gecə Deyirlər... deyirlər... Gündüzlər necə? Gündüzlər səbrsiz gözləyirik ki, Bir axşam olsun, bir gəlsin gecə... (Sıraselviler'de Bir Otel Odası)
- -Mənim bir dostum vardı,-dedi,-deyərdi ki,yuxu görməyən adamlar Avstriyaya,İsveçrəyə bənzəyirlər. -Niyə məhz Avstriya, İsveçrə,məsələn ,Kamboca yox?-dedi. -Yadımda deyil Kamboca dənizin sahilindədir, ya yox.O ,Avstriya və İsveçrə deyirdi, çünki bu ölkələrin dənizə çıxışı yoxdur.O deyirdi ki,yuxu görməkdən məhrum adamlar dənizdən məhrum ölkələr kimidir. (Ak Liman)
- Qəribədir... çox qəribə fikirdir... deməli, taleyimizə gələcəyin bir neçə müxtəlif variantı yazılıb, onlardan hansı birini seçmək isə özümüzdən asılıdır. Deməli... qəribə fikir idi bu... ətraflı fikirləşmək lazım idi bu barədə... Macal olanda... (Macal)
